Page 53 - Coğrafya 11 | 2.Ünite
P. 53
11. Sınıf
TÜRKİYE'DE EKONOMİ
Tarımsal üretim; beslenme için gıda gereksinimini karşılaması, istihdam sağlaması, sanayi sektörüne ham
madde temini ve ihracata katkı sunması yönünden Türkiye ekonomisinde oldukça önemli bir yere sahiptir.
Tarımın ülke ekonomisindeki yerini ve önemini belirleyen başlıca göstergeler şunlardır:
• Kırsal nüfusun toplam nüfus içindeki payı
• Tarımsal iş gücünün ekonomik etkinliklerdeki yeri
• Tarımın ülke gayrisafi millî hasılasındaki yeri
• Dış ticaret gelirlerindeki yeri vb.
Kırsal Nüfusun Türkiye Nüfusu İçindeki Payı: Cumhuriyet’in ilk yıllarından bugüne kadar kırsal nüfus
oranı sürekli azalmıştır (Tablo 2.11). 1927 yılında ülke nüfusunun yaklaşık %75,8’ini oluşturan kırsal nüfus, 2018
yılında ise toplam nüfus içinde yaklaşık %7,7'lik bir orana sahip olmuştur.
Tablo 2.11: Sayım Yıllarına Göre Türkiye Nüfusu ve Kırsal Nüfus (TÜİK)
Yıl Toplam Nüfus Köy Nüfusu Köy Nüfus Oranı (%)
1927 13 648 270 10 342 391 75,8
1950 20 947 188 15 702 851 74,9
1980 44 736 957 25 091 950 56,0
2000 67 803 927 23 797 653 35,0
2018 82 003 882 6 337 385 7,7
Tarımsal İş Gücünün Ekonomik Etkinlik Alanlarındaki Yeri: Türkiye'de tarımsal iş gücü anlamında
sanayileş miş ülkelere göre yüksek bir oran görülmekteyken geçmişle kıyaslandığında ülke içinde ciddi bir
gerileme söz konusudur (Tablo 2.12).
Tablo 2.12: Tarımsal İş Gücünün Ekonomik Etkinlik Alanlarındaki Yeri (Bin, TÜİK)
Yıl Toplam İş Gücü Tarımsal İş Gücü Oran (%)
1955 12 205 9446 77,3
1980 18 522 11 104 59,9
2000 20 941 7371 35,2
2018 28 738 5297 18,4
Tarımın Ülke Gayrisafi Millî Hasılasındaki Yeri: Bir ülkede bir yıl boyunca ulusal kaynaklardan elde edi-
len mal ve hizmetlerin piyasa fiyatlarına göre hesaplanan toplam değerine gayrisafi millî hasıla (GSMH) de-
nir. Tarım sektörünün GSMH içindeki oranı her yıl azalmıştır (Tablo 2.13). Ancak bu durum, tarımsal üretimin
gerilemesinden değil sanayi ve hizmetler sektöründeki gelişmeden kaynaklanmaktadır.
Tablo 2.13: Tarımın Türkiye GSMH’deki Yeri (Milyar Dolar, TÜİK)
Yıl GSMH Tarım Oran (%)
1927 0,82 0,45 54,8
1950 3,08 1,45 47,1
1980 68,79 17,64 25,6
2000 273 27 9,8
2018 638,10 36,78 5,8
129
