Page 12 - DEFTERİM BİYOLOJİ 10
P. 12

1.
      Ünite   Hücre Bölünmeleri

                                       Uzun ve doğrusal bir molekül olan DNA, histon adı verilen proteinler yardımıyla
                                       paketlenir. DNA’nın histonlar üzerine sarılmasıyla nükleozom yapıları ve bu yapıların
                                       birbirine bağlanmasıyla kromatin iplik oluşur. Kromatin iplik katlanıp yoğunlaşarak
                                       kromozomu oluşturur.
                                                           Kromatin iplik                                     Kardeş
                                                                                                            kromatitler


                                                     Nükleozom                            Kinetokor






                                     Gen


                                                   Histon                                      Sentromer
                                                                                                 bölgesi
                                                       DNA                           Kromozom
                                     Görsel 1: DNA’dan kromozom oluşumuna kadar gözlenen yapılar
                                                                                          Mitotik evre

                                       Hücre döngüsünün tamamlanma süresi, canlı
                                       gruplarına veya aynı canlıdaki farklı hücre            Mitoz  Sitokinez
                                       tiplerine göre değişiklik gösterir.
                                       Ökaryot hücrelerde hücre döngüsü, interfaz-
                                       dan ve mitotik evreden oluşur.                          G 2      G 1
                                       İnterfazda hücreler G , S ve G  evrelerin-
                                                           1       2                               S
                                       den oluşan hazırlık sürecini geçirir. Hazırlık
                                       sürecini hatasız tamamlayan hücreler hücre
                                       döngüsünün mitotik evresine geçer.                         İnterfaz


                                                                                    Görsel 2: Hayvan hücresinde hücre döngüsü

                                                            HÜCRE DÖNGÜSÜ

                                        İNTERFAZ                                    MİTOTİK EVRE

                                                             Mitoz / Çekirdek Bölünmesi         Sitoplazma Bölünmesi
                                            G 1
                                                                    (Karyokinez)                     (Sitokinez)
                                            S
                                            G 2


                                                         Profaz       Metafaz       Anafaz       Telofaz

                                        İnterfaz
                                       Hücrenin büyüyerek bölünmeye hazırlandığı evredir. Bu evrede genetik materyal kro-
                                       matin iplik şeklinde bulunur. İnterfaz G , S ve G  olmak üzere üç alt evreye ayrılır:
                                                                           1
                                                                                   2
                                         •  G  evresinde hücre büyür. Organel sayısı, RNA ve protein
                                            1
                                           sentezi artar. ATP sentezi hızlanır. Metabolizma hızı en
                                           yüksek düzeye ulaşır.
                                         •  S evresinde DNA kendini eşler.
                                         •  G  evresinde hücre mitoz hazırlığını tamamlar. DNA’da hasar
                                            2
                                           varsa onarılır. Hayvan hücrelerinde sentrozom eşlenmesi    Kromatin
                                           tamamlanır.                                                 Görsel 3: İnterfaz
         12
   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17