Page 15 - DEFTERİM BİYOLOJİ 10

1.
Mitoz ve Eşeysiz Üreme Bölüm

Hücre Bölünmesinin Kanserle İlişkisi
Normal doku hücreleri büyüme faktörlerinin etkisiyle belli bir yoğunluğa kadar çoğalır. Belirli bir yoğunluğa ulaştı-
ğında ise “dur” sinyaliyle bölünme durdurulur.
Mutasyon sonucunda DNA’da hasar oluşursa hücre “dur” sinyaline cevap vermez, bölünmeye devam ederek kont-
rolsüz bir şekilde çoğalır. Kontrolsüz çoğalan anormal hücre kitlesine tümör denir.
Tümör hücreleri; aynı dokuda kalıp yayılmıyorsa iyi huylu tümör, geliştiği dokuda kalmayıp vücudun diğer bölge-
lerine yayılıyorsa kötü huylu tümör olarak adlandırılır.
Oluşan kötü huylu tümör hücrelerinin bulundukları yerden ayrılarak kan ve lenf yoluyla vücudun diğer kısımlarına
yayılmasına metastaz denir. Bu hücrelerin sıklıkla metastaz yapması sonucu ortaya çıkan hastalığa ise kanser
adı verilir.

• Mutasyonlar; virüsler, radyasyon, çeşitli kimyasallar, X ışınları vb. nedenlerle oluşabilir.
• Kanser tedavisinde cerrahi yöntemler, kemoterapi ve radyoterapi kullanılır.
• Kanser hücreleri normal hücrelerden farklıdır. Bu hücrelerin şekli ve çekirdek büyüklüğü anormaldir. Hücrelerin kromozom
sayısı ve yapısı değişebilir.
• Kromozom yapısındaki ve sayısındaki anormallikler karyotip analiziyle tespit edilir.

ETKİNLİK-1

Aşağıdaki ifadeler doğru ise “D”, yanlış ise “Y” yazınız. Yanlış olduğunu düşündüğünüz ifadenin karşısına
doğrusunu yazınız.

İfadeler D / Y Açıklama

1. İnsan vücudundaki tüm hücreler, hücre döngüsünü
tamamlayarak yeni hücreler oluşturur.

2. Hücrenin bölünmeye hazırlandığı ve hücre hacminin
arttığı evre interfazdır.

3. Mitozda karyokinez ve sitokinez birbirini takip eder.

4. Mitozun profaz evresinde DNA eşlenir ve kromatin iplik
katlanıp yoğunlaşarak kromozoma dönüşür.

5. Bitki hücrelerinde sitokinez sırasında sentriyoller hücre
plağı oluşumunu sağlar.

6. Hayvan hücrelerinde sitokinez, ekvator bölgesinde dıştan içe
doğru boğumlanmayla gerçekleşir.

7. Hücre döngüsünün kontrolünü G , G ve M kontrol
2
1
noktaları sağlar.
8. Kontrolsüz çoğalan tümör hücrelerinin metastaz
yapmasıyla ortaya çıkan hastalığa kanser denir.

15