Page 111 - Defterim - Felsefe 10

Soru Köşesi - Locke’a göre insan zihninde doğuştan gelen hiçbir bilgi yoktur. Her türlü bilgi,
gözlem ve duyuların kullanımı sonucunda oluşur.
- Platon’a göre ise bilgi hatırlamaktır. Çünkü insanlar bilgileri deneyle elde etmez-
ler, bilgiler insan zihninde doğuştan yer alır.
Yukarıda Locke ve Platon’un bilgi felsefesinin hangi temel sorusuna verdiği cevap-
lar yer almaktadır?
A) Bilimsel açıklama nasıl olmalıdır?
B) Doğru bilginin ölçütü nedir?
C) Bilginin sınırları nelerdir?
D) Bilginin kaynağı nedir?
E) Bilimsel bilginin değeri nedir?

(1995-ÖYS)

Çözüm Bu filozoflar “Bilginin kaynağı nedir?” sorusuna farklı yanıtlar vermişlerdir. Locke
empirizmin, Platon ise rasyonalizmin temsilcisidir. Locke insan zihninin doğuştan
hiçbir bilgiye sahip olmadığını, tüm bilgilerin deneyimlerimiz yoluyla oluştuğunu
savunurken Platon bilginin doğuştan geldiğini ve doğru bilgiye akıl yoluyla ulaşıla-
bileceğini savunur.
Cevap: D

8. Etkinlik: Tabloda verilen görüşlerin hangi akımla ilgili olduğunu bularak karşısındaki
kutucuğa işaretleyiniz.

İfadeler Rasyonalizm Empirizm Kritisizm Entüisyonizm

İnsan bildiğini öğrenir.

İdeaların bilgisine ulaşmak için
matematiğe ihtiyaç vardır.
Duyu ve deney, aklın ham
maddesi olsa da bilgi akıl ile
ortaya konur.
Aklın yasalarıyla varlığın yasa-
ları bir ve aynıdır.

İnsanın hiçbir bilgisi deneyimle-
rinin ötesine geçemez.

Algısız kavramlar boş, kavram-
sız algılar kördür.

Bilginin kaynağı doğuştan var
olan fikirlerdir.

Sezgi, nesnelerin gerçekliği-
ni kavramada zekânın bir üst
aşamasıdır.
109