Page 53 - Defterim - Felsefe 10

1. ÜNİTE

15. Kimileri felsefenin çözümsüz meseleler ile soyut ve 17. Bilgeliğe ermiş bir insan artık bilgi ile uğraşmaz
yaşamdan kopuk fikirlerden ibaret olduğunu sanır. çünkü zaten her şeyi biliyordur. Bilgisizler de ne bil-
Hatta bunlar felsefenin “boş konuşma” olduğunu gi ile uğraşırlar ne bilge olmaya özenirler. Peki bil-
bile söylerler. Yaşamın hızlıca akıp geçtiğine, bu gisizlik neden kötüdür? Cahil kişi güzellikten, iyilik-
yüzden derin düşünmenin gerekli olmadığına ina- ten, akıldan yoksunken hepsini kendisinde toplamış
nırlar. Dahası birtakım önemli konulara kıyısın- sanır da ondan. Yoksun olduğunu bilmeyen kimse ne
dan köşesinden ilişenleri “Felsefe yapma!” diyerek diye kendinde olmayanın peşine düşsün ki? O vakit,
azarladıkları bile olur. Oysa felsefe yapmak, “haya- bilgeler de bilgisizler de düşmezse bilginin peşine,
tı doğrudan deneyimleme tavrından” ve “yaşamla kimler düşer peki? İkisinin ortasında olanlar düşer
yüzleşme” düşüncesinden ayrı tutulamaz. Hatta fel- elbette. Bilgelik en güzel şeylerden biri, sevgi de her
sefeyle iç içe olan insan, yaşamın ne olduğunu sor- güzelin sevgisi ise ister istemez bilgelik dostu kişi de
gularken aynı zamanda yaşamın görünen yüzünün filozoftur. Yani filozof bilgelerle bilgisizler arasında-
ötesine de nüfuz eder. ki kişinin ta kendisidir.
Bu parçadan felsefeyle ilgili aşağıdaki yargıların Platon’un Şölen adlı eserinden derlenen bu parça-
hangisine ulaşılamaz? dan aşağıdaki yargıların hangisine ulaşılamaz?
A) Var olanın ardındaki gerçeği arar. A) Bilgiyi aramama konusunda bilge ve cahil birbir-
B) Bireyin deneyimlerinden bağımsız değildir. lerine benzerler.
C) Sorunlara genel geçer soyut çözümler sunar. B) Filozof, bilgeliğe sahip olmayan fakat onu arzu-
D) Herkesin ilgilendiği bir alan değildir. layan kişidir.
E) Hayatın özünü ve anlamını sorgular. C) Cahil kişi iyinin ve güzelin farkına varamayandır.
D) Filozof zamanla bilgisini artırdıkça bilgeliğe erişir.
(2019-TYT)
E) Filozofun cahilden en büyük farkı neyi bilmediğini
bilmesidir.
(2020-TYT)

Felsef eyi T anıma

16. Felsefe tarihine bakıldığında büyük ölçüde İngiliz 18. Kimileri felsefenin geçmişe takılıp kaldığını ve bin-
lerce yıldır aynı soruları sorduğunu, buna karşın
felsefesinin deneyci karakterinin, Fransız felsefesi- bilimin, durmaksızın ilerlediğini ve insanların haya-
nin varoluşçu niteliğinin, Alman felsefesinin ise ide- tında köklü değişikliklere neden olduğunu, teknolojik
alist yönünün öne çıktığı görülür. Bu farklı renklere gelişmeler bir yana yeme içme alışkanlıklarını bile
karşın felsefe, örneğin insanı tüm genel özellikleriy- farklılaştırdığını düşünmekte. Oysa felsefe, bilimler
le ele alıp inceler. Bir ülkenin insanını başka bir ül- gibi dinamik bir şekilde ilerlemez belki ama güncel
kenin insanından ayırmaz. Ne yalnızca Avrupa’daki olandan da bağını hiçbir zaman koparmaz. Çağdaş
insanı ne de yalnızca Asya’daki insanı merkeze alır. düşünürlerin “İyi nedir?” gibi geleneksel sorunlar
Felsefe coğrafyadan bağımsız genel olarak “insan” üzerine düşünmeyi sürdürürken aynı zamanda bili-
adını verdiğimiz varlığın doğasını araştırır. Başka min uğraştığı yapay zekâ, insan klonlama, paralel
bir deyişle, yetiştikleri toprakların kokusu sinmiş evrenler gibi konuları da felsefi olarak ele almaları
olsa da filozoflar tüm insanlığı kapsayacak sonuçla- bunun en önemli kanıtıdır.
ra ulaşmaya çalışırlar. Bu parçadan aşağıdaki yargıların hangisine ulaşı-
Bu parçada felsefi düşüncenin aşağıdaki özellikle- labilir?
rinden hangisi vurgulanmaktadır? A) Felsefe bilimle karşılaştırıldığında tümüyle dura-
A) Eleştirel olma ğan bir yapıya sahiptir.
B) Çözümleyici olma B) Felsefe insana ve doğaya dair her konu ile ilgi-
C) Öznel olma lenmektedir.
D) Evrensel olma C) Günümüzde felsefe de bilim kadar teknolojik geli-
E) Refleksif olma şime katkı sağlamaktadır.
D) Bilimsel bilgi tekrarlanabilen, sistemli ve düzenli
(2019-AYT)
bir bilgidir.
E) Bilim daha çok cevaplarla uğraşırken felsefe so-
rulara odaklanır.

(2021-TYT)

51