Page 174 - DEFTERİM TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10

4. Etkinlik: Aşağıdaki tablonun sol sütununda virgül işaretinin kullanımı ile ilgili kurallar,
sağ sütununda virgül işareti ile ilgili örnekler verilmiştir. Kuralların başındaki Romen
rakamlarını örneklerin başındaki dairelere yazarak kurallar ve örnekleri eşleştiriniz.

IV a EŞLEŞTİRME

KURALLAR CÜMLELER
I Tırnak içinde olmayan alıntı a) Nihat, sabaha kadar uyuyamadı ve şafak
cümlelerinden sonra konur. sökerken Faik’e bol teşekkürlerle dolu bir kâğıt
bırakarak iki gün evvelki cephe dönüşü kıyafeti
ile sokağa fırladı.
II Sıralı cümleleri birbirinden
ayırmak için konur. b) İkinci Yeniler; sözcükler arasındaki anlam
bağlantısını koparıp, cümlenin söz dizimini
bozarak şiirlerinde çok anlamlılığa önem
III Şart ekinden sonra (bir tane vermişlerdir.
olduğunda) virgül konmaz.
c) Akşam, yine akşam, yine akşam,
Göllerde bu dem bir kamış olsam
IV Metin içinde art arda
gelen zarf-fiil eki almış ç) Nefsine hâkim olamayan hiçbir şeye hâkim
kelimelerden sonra konur. olamaz, der Zola.

d) Arkadaşlarımda bir tuhaflık hissetmeye
V Özneyi belirtmek için konur. başlıyorum, manalı manalı bana bakıyorlar,
aralarında yavaş sesle bir şeyler söyleşiyorlardı.

VI Anlama güç kazandırmak için e) Arkadaşlarım arasında masalımın doğru
tekrarlanan kelimeler arasına olduğundan şüphe eden varsa bu kutuyu
konur. görünce onlar da fikirlerini değiştirmeye
mecbur olacaklardı. Ne güzel!

5. Etkinlik: Aşağıdaki cümlelerin sonunda, yay ayraç içinde verilen noktalama işaretinin
kullanılış amacını ilgili boşluğa yazınız.

a) Gelecek günlerin daha ne yenilikler getireceğini, yeni bir çağın başlayacağını o zamanlar
bilemezdik elbet. (virgül) ..............................................................................................................................................

b) -Hey atlı! Çabuk ol, önümü kapatıp beni geciktirme! (ünlem) ....................................................................
...............................................................................................................................................................................................

c) Onun o günkü hâli bugün bile gözümün önünde: Başında bir al yazma, üzerinde beyaz bir entari,
kucağında koca bir demet gülhatmi, yanakları al al, gözleri sevinçten ışıl ışıl... (iki nokta, üç nokta)
................................................................................................................................................................................................

172