Page 258 - DEFTERİM TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10
P. 258
MİLLÎ EDEBİYAT DÖNEMİ ROMANI
Millî Edebiyat Dönemi, Kurtuluş Savaşı ve Millî Mücadele yıllarına denk gelir.
Bu dönem yazarları, “Roman, toplumun aynasıdır.” görüşüyle hareket etmişlerdir.
Bu dönem romanlarında Anadolu halkının kurtuluş mücadelesi, vatan, millet,
bağımsızlık, Türkçülük, yanlış Batılılaşma, eğitimsizlik, yoksulluk, kuşaklar arası
çatışma gibi temalar işlenmiştir.
Gözleme önem verilmiş, realizm ve natüralizmin etkisinde eserler kaleme
alınmıştır.
Türk romanı, Millî Edebiyat romanıyla İstanbul dışına çıkmış, eserlerde Anadolu
işlenmiş, böylece memleket edebiyatı hareketi başlamıştır.
Romanlarda, Yeni Lisan hareketinin etkisiyle konuşma diline yakın sade bir Türkçe
kullanılmıştır.
Teknik yönü sağlam romanlarla Batılı seviyedeki roman anlayışına ulaşılmıştır.
Temsilcileri: Ebubekir Hazım Tepeyran, Mithat Cemal Kuntay, Reşat Nuri
Güntekin, Yakup Kadri Karaosmanoğlu, Halide Edip Adıvar, Refik Halit Karay.
Mithat Cemal Kuntay (1885-1956)
* Vatan, millet, yurt sevgisi, kahramanlık konularında yazdığı epik-lirik şiirleriyle
ün kazanmıştır.
* Hiciv türünde de şiirler yazmış, aşk temasını hiç işlememiştir.
* Üç İstanbul, tek romanıdır. Eser, II. Abdülhamit, Meşrutiyet ve Mütareke
dönemlerininin toplum gerçeklerini yansıtması bakımından önemlidir.
Başlıca Eserleri
Şiir: Türk’ün Şehnamesinden.
Roman: Üç İstanbul.
Tiyatro: Kemal, Yirmi Sekiz Kânun-ı Evvel.
Üç İstanbul (Özet)
Üç İstanbul’da, II. Abdülhamit Dönemi’ni Hidayet’in, II. Meşrutiyet Dönemi’ni
ve İstanbul’un işgal dönemini Naşit’in konağı temsil etmektedir. Adnan, yetim
büyümüştür. Hukuk fakültesini bitirmiştir. Gazetelerde yazılar yazmaktadır.
Yıkılan Vatan adında bir roman üzerinde çalışmaktadır. Verem hastalığına
yakalanan annesiyle birlikte yoksul bir hayat sürmektedir. Geçimini sağlamak
için öğretmenlik de yapmaktadır. İttihat ve Terakki Cemiyetine giren Adnan
tutuklanır. Meşrutiyet’in ilanıyla hapisten çıkar. İttihatçıların ileri gelenlerinin
avukatlığını yaparak iyi paralar kazanır. Mütareke zamanında ise kazandığı
paraları kaybederek eski yoksul günlerine geri döner. Sonunda Adnan, annesi
gibi vereme yakalanır ve ölür.
256