Page 259 - DEFTERİM TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 10

Ebubekir Hazım Tepeyran (1864-1947)

* Türkçe ve Fransızca şiirlerinin yanı sıra öykü, roman ve anı türünde eserler
vermiştir.

* Türk edebiyatında, Küçük Paşa adlı romanıyla tanınmıştır. Bu roman, Nabizade
Nazım’ın Karabibik adlı eserinden sonra köyü ve köylüyü anlatan ikinci romandır.

* Küçük Paşa’dan önce Türk edebiyatında köy ve köylüden bahsedilse de en geniş
hâliyle Anadolu ve köylüsü, bu romanda yerini almıştır.

* Sanatçı, romanının teknik bakımdan kusurlu olduğunu baştan kabul etmiş; esas
amacının Anadolu’da yaşanan sorunları dile getirmek olduğunu belirtmiştir.

Başlıca Eserleri
Hikâye: Eski Şeyler.
Roman: Küçük Paşa.
Anı: Canlı Tarihler, Belgelerle Kurtuluş Savaşı Anıları.

Küçük Paşa (Özet)

Anadolu’da bir köyde yaşayan Selime, İstanbul’a, bir paşanın evine sütanne
olarak getirilir. Selime’nin bebeği olan Salih de paşanın evinde kalmaya başlar.
Salih, Selime’nin sütannelik yaptığı bebekle birlikte büyür. Suat Paşa, Salih’i
evladı gibi severek sahiplenir. Salih, böylelikle Küçük Paşa olur. Ali ve Selime, üç
yaşındaki çocuklarını konakta bırakarak köye dönerler. İki yıl sonra, Suat Paşa
ölür. Paşanın ölümünün ardından eşi Naime Hanım, Salih’i konakta istemez
ve köyüne gönderir. Salih’in anne ve babası ayrılmıştır. Salih, babası ve üvey
annesiyle yaşamaya başlar. Salih’in babası Ali, askere alınır ve askerden geri
dönmez. Üvey annesi, Salih’i evden atar. Suat Paşa’nın karısı Naime Hanım, çok
pişman olur ve Salih’i tekrar İstanbul’a getirtmek ister ama artık çok geçtir.

Millî Edebiyat Dönemi’nin önemli romancıları arasında Refik Halit
Karay, Halide Edip Adıvar, Yakup Kadri Karaosmanoğlu ve Reşat Nuri
Güntekin sayılabilir. Bu romancılar, sanat hayatlarını Cumhuriyet
Dönemi’nde, 1923-1950 yılları arasında yazdıkları olgun eserlerle
devam ettirmişlerdir. Bu sanatçıların Millî Edebiyat Dönem’inde
yazdıkları önemli romanlar şunlardır: Çalıkuşu (Reşat Nuri Güntekin),
Seviye Talip, Handan, Yeni Turan, Ateşten Gömlek, Vurun Kahpeye
(Halide Edip Adıvar), Nur Baba, Kiralık Konak (Yakup Kadri
Karaosmanoğlu), İstanbul’un Bir Yüzü (Refik Halit Karay).

257