Page 65 - Defterim Matematik - 9
P. 65

Rasyonel Sayılar (Q)                                    Örnek 8
              a ve b tam sayılar, b sıfırdan farklı olmak üzere
               a
               b  şeklinde yazılabilen sayılara rasyonel sayılar      Aşağıdaki sayılardan kaç tanesinin irrasyonel sayı
              denir ve Q simgesi ile gösterilir.                      olduğunu bulunuz.

                                                                          2
                           a                                          I.                  II.  3 -  2          III. π + 5
                     Q={     :b ∈ Z, a ∈ Z ve b ≠ 0}                       9
                           b
              şeklinde ifade edilir. Örneğin                                    IV. 1 -  4            V.  36 -  9
                                                                                      7
                      1  ,   3  , 0, -  1  ,  -  5  , -2, 5, ...
                      5   2       3    6
              sayılarının her biri birer rasyonel sayıdır.            Çözüm





                          Not:
                              0         - 2
                           0 =
                                   -
                                    2 =
                                  ve           şeklinde
                               1         1
                          yazılabileceğinden 0 ve -2
                                                                      Gerçek Sayılar (R)
                          rasyonel sayıdır. Dolayısıyla
                          her tam sayı aynı zamanda                   Rasyonel sayılar kümesi ile irrasyonel sayılar kü-
                          bir rasyonel sayı olup Z ⊂ Q                mesinin birleşiminden oluşan kümeye gerçek (reel)
                          dir.
                                                                      sayılar kümesi denir ve R simgesi ile gösterilir.
                                                                        R=Q ∪ Q' şeklinde ifade edilir.
             Örnek 7
                                                                      Sayı Kümeleri Arasındaki İlişki
             a, b ve c birer tam sayı olmak üzere
                                                                          Q                                      Q'
                  b
              1 . a +  c
                      -
               . 11  (cb )  2                                                   Z                           ∙ 5
                    c                                                        1           N
              111 .                                                        ∙
                  a +  b                                                     5      ∙-2     ∙0   ∙3        ∙ 23-
             ifadelerinden hangilerinin daima rasyonel bir sayı                               ∙5
             olduğunu bulunuz.                                             ∙-  1    ∙-3
                                                                              2                             ∙π
             Çözüm





                                                                      Örnek 9

                                                                      I.   Z ∪ Q=Q
              İrrasyonel Sayılar (Q')                                 II.  R ∩ Q=Q
              a ve b tam sayılar, b sıfırdan farklı olmak üzere       III. N ∪ Z=Z +
               a
               b  şeklinde yazılamayan sayılara irrasyonel sayılar    IV. Q' ∩ R=Q
              denir ve Q' simgesi ile gösterilir. Örneğin             Yukarıda verilen ifadelerden hangileri doğrudur?
                                    1
                          ,
                                           ,
                        2 -     , 3  , 32 π, …                        Çözüm
                                   5
              sayılarının her biri birer irrasyonel sayıdır.
                       Q ∩ Q' = ∅  dir.



            66
   60   61   62   63   64   65   66   67   68   69   70