Page 16 - Felsefe
P. 16

Felsefe 10





           7.  Felsefe tarihinde ilk defa Kant, “İnsan özgür mü-  10.  İnsanın doğasında acıdan kaçıp, hazza yaklaşmak
               dür, değil midir?” sorusuna bilgisel bir yanıt alına-  isteyen bir yapı vardır. Haz bize mutluluğu sağlar-
               mayacağını göstermeye çalışır ve çözümü soruyu     ken, acı bu mutluluğa engel olur. Ancak buradaki
               değiştirmekte bulur. Kant’a göre özgürlük bir idedir,   haz, toplumun faydası ön planda tutularak seçildi-
               insan aklının ürettiği bir fikirdir. İnsanın istemesini;   ğinde bizi mutluluğa ulaştırır ki bu, ahlaki eylemin
               eğilimleri,  çıkarları  belirleyebileceği  gibi  saf  aklın   temelinde yer alması gereken bir şeydir.
               ürünü  olan  bir  yasa  da  belirleyebilir.  Kant’a  göre
                                                                  Bu  parçadaki  ifadeler  aşağıdaki  görüşlerden
               ahlak yasası, “Öyle hareket et ki senin istemeni be-
                                                                  hangisine uygundur?
               lirleyen ilke aynı zamanda genel bir yasa ya da ilke
               olarak geçerli olabilsin”, başka bir deyişle eylemde
                                                                  A) Bencillik ahlakı
               bulunurken “Genel bir yasa olabilecek nitelikte bir
                                                                  B) Hazcılık
               ilke ile eylemde bulunmayı iste” diyen bir temel ah-
                                                                  C) Sezgicilik
               lak yasasıdır.
                                                                  D) Nihilizm
               Bu  parçadan  aşağıdaki  yargılardan  hangisine    E) Utilitarizm
               ulaşılamaz?
               A) Ahlak yasası kişiyi değil kişileri bağlayan
                 yasadır.
               B) Ahlak yasası genel olarak ne yapılması gerek-
                 tiğini dile getiren yasadır.
               C) Özgürlük eylemlerimizin değil istemelerimizin
                 bir özelliğidir.
               D) Özgürlük insan aklının yarattığı bir fikirdir.
               E) İnsan belirli bir durumda neyi yapması gerekti-
                 ğini her defasında kendisi bulmak zorundadır.



           8.  Üniversite sınavına girecek olan Aslı, doğaüstü bir
               gücün sınavda başarılı olup olamayacağını önce-
               den  belirlediğini  düşünmektedir. Aslı,  “Kaderimde
               ne yazıldıysa o olur. Çalışmama gerek yok.” der.

               Aslı’nın  bu  savunması  aşağıdaki  görüşlerden
               hangisine uygundur?

               A) Otodeterminizm
               B) İndeterminizm
               C) Fatalizm
               D) Determinizm
               E) Liberteryanizm





           9.  I. Her insan öncelikle kendi benliğini dikkate alır
               ve eylemlerini buna uygun olarak düzenler.
               II. Ahlaki eylem, mümkün olan en çok sayıda insa-
               na en fazla mutluluğu getirmelidir.

               Verilen  görüşler  sırasıyla  aşağıdaki  yaklaşım-
               lardan hangisine uygundur?

               A) Nihilizm - Egoizm
               B) Hedonizm - Ahlaksal Determinizm
               C) Egoizm - Utilitarizm
               D) Entüisyonizm - Pragmatizm
                                                              Cevap Anahtarı:
               E) Determinizm - Egzistansiyalizm              1-C, 2-B, 3-D, 4-D, 5-B, 6-E, 7-E, 8-C, 9-C, 10-E


                                                                                                              15
   11   12   13   14   15   16   17   18   19   20   21