Page 16 - Felsefe
P. 16
Felsefe 10
7. Felsefe tarihinde ilk defa Kant, “İnsan özgür mü- 10. İnsanın doğasında acıdan kaçıp, hazza yaklaşmak
dür, değil midir?” sorusuna bilgisel bir yanıt alına- isteyen bir yapı vardır. Haz bize mutluluğu sağlar-
mayacağını göstermeye çalışır ve çözümü soruyu ken, acı bu mutluluğa engel olur. Ancak buradaki
değiştirmekte bulur. Kant’a göre özgürlük bir idedir, haz, toplumun faydası ön planda tutularak seçildi-
insan aklının ürettiği bir fikirdir. İnsanın istemesini; ğinde bizi mutluluğa ulaştırır ki bu, ahlaki eylemin
eğilimleri, çıkarları belirleyebileceği gibi saf aklın temelinde yer alması gereken bir şeydir.
ürünü olan bir yasa da belirleyebilir. Kant’a göre
Bu parçadaki ifadeler aşağıdaki görüşlerden
ahlak yasası, “Öyle hareket et ki senin istemeni be-
hangisine uygundur?
lirleyen ilke aynı zamanda genel bir yasa ya da ilke
olarak geçerli olabilsin”, başka bir deyişle eylemde
A) Bencillik ahlakı
bulunurken “Genel bir yasa olabilecek nitelikte bir
B) Hazcılık
ilke ile eylemde bulunmayı iste” diyen bir temel ah-
C) Sezgicilik
lak yasasıdır.
D) Nihilizm
Bu parçadan aşağıdaki yargılardan hangisine E) Utilitarizm
ulaşılamaz?
A) Ahlak yasası kişiyi değil kişileri bağlayan
yasadır.
B) Ahlak yasası genel olarak ne yapılması gerek-
tiğini dile getiren yasadır.
C) Özgürlük eylemlerimizin değil istemelerimizin
bir özelliğidir.
D) Özgürlük insan aklının yarattığı bir fikirdir.
E) İnsan belirli bir durumda neyi yapması gerekti-
ğini her defasında kendisi bulmak zorundadır.
8. Üniversite sınavına girecek olan Aslı, doğaüstü bir
gücün sınavda başarılı olup olamayacağını önce-
den belirlediğini düşünmektedir. Aslı, “Kaderimde
ne yazıldıysa o olur. Çalışmama gerek yok.” der.
Aslı’nın bu savunması aşağıdaki görüşlerden
hangisine uygundur?
A) Otodeterminizm
B) İndeterminizm
C) Fatalizm
D) Determinizm
E) Liberteryanizm
9. I. Her insan öncelikle kendi benliğini dikkate alır
ve eylemlerini buna uygun olarak düzenler.
II. Ahlaki eylem, mümkün olan en çok sayıda insa-
na en fazla mutluluğu getirmelidir.
Verilen görüşler sırasıyla aşağıdaki yaklaşım-
lardan hangisine uygundur?
A) Nihilizm - Egoizm
B) Hedonizm - Ahlaksal Determinizm
C) Egoizm - Utilitarizm
D) Entüisyonizm - Pragmatizm
Cevap Anahtarı:
E) Determinizm - Egzistansiyalizm 1-C, 2-B, 3-D, 4-D, 5-B, 6-E, 7-E, 8-C, 9-C, 10-E
15