Page 130 - Kimya

12. Sınıf Kimya

FONKSİYONEL GRUPLAR

3.2.1. Fonksiyonel Grupların Sınıflandırılması
Radikal gruplara fonksiyonel grup ya da grupların bağlanmasıyla
farklı organik bileşikler meydana gelir. Radikal gruplara bağlanan bu
farklı gruplara fonksiyonel grup denir. Fonksiyonel grup, bulunduğu
organik bileşiğe belirli özellikler kazandıran ve tepkimelerinde etkin
rol oynayan atom ya da atom gruplarıdır.

Bazı fonksiyonel gruplar şunlardır:

O O
–OH R–O– X– –C– –C–OH –NH 2 –NO 2 –C H 5
6
Hidroksi Alkoksi Halo Karbonil Karboksil Amino Nitro Fenil

Yaygın olarak kullanılan bazı fonksiyonel gruplar, bu grupların radikal
gruplarına bağlanmasıyla oluşan organik bileşik sınıfları ve formülleri
aşağıda gösterilmiştir (Tablo 3.6).

Tablo 3.6: Bazı Organik Bileşiklerin Sınıfları ve Formülleri
Fonksiyonel Grup Bileşik Sınıfı Formül
‒OH Alkol R‒OH

‒OR Eter R‒O‒R
O Aldehit O
–C–H R–C–H

O Keton O
–C– R–C–R

O Karboksilik Asit O
–C–OH R–C–OH

–NH 2 Amin R–NH 2
–NO Nitro Alkan R–NO
2 2
C H – Aromatik Bileşik C H –R
6 5 6 5
Birden fazla fonksiyonel grup içeren organik bileşiklere polifonk-
siyonel bileşikler denir. Bu bileşikler içerdiği fonksiyonel grupların
özelliklerini gösterir. Örneğin alkil grubuna –OH ve –COOH gru-
plarının bağlanmasıyla oluşan oksi asitler hem alkol hem de asit
özelliği gösterir.

130