Page 137 - Kimya
P. 137

12. Sınıf


                                                                         Kimya





               ETERLER


               3.4.1. Eterlerin Genel Özellikleri ve Sınıflandırılması

               Genel formülleri C H 2n+2 O olan eterler, bir oksijen molekülüne iki
                                n
               radikal  grubun  (R–)  bağlı  olduğu  bileşiklerdir.  Eterler,  su  mole-
               külündeki 2 hidrojen atomunun aynı ya da farklı iki radikal grupla yer
               değiştirmesi sonucu oluşan bileşiklerdir.
                     H–O–H              R–O–H              R–O–R

                       Su                Alkol              Eter

                       O                   O                 O
                    H 104,5 o H      CH   109,5 o H    CH    110 o  CH
                                         3                  3        3


               Eterlerin sınıflandırılması aşağıda gösterilmiştir (Şekil 3.3).




                                         ETERLER


                    Simetrik Eterler                    Asimetrik Eterler
                    (Basit Eterler)                      (Karışık Eterler)
                        R = R ꞌ                              R ≠ R ꞌ
                                                                   ꞌ
                       (R–O–R)                              (R–O–R)
                              ꞌ
               Şekil 3.3: Eterlerin sınıflandırılması


               Eterlerin Adlandırılması

               Eterlerin sistematik adlandırılması pek kullanılmadığından eterler
               adlandırılırken genellikle oksijene bağlı alkil ya da aril gruplarının adı   Alkoks�  R–O–
               alfabetik sırayla yazılır ve sonuna eter sözcüğü getirilir. Ancak büyük
               molekül yapılı eterler ve birden fazla eter bağı içeren bileşiklerin   Metoks�  CH –O–
                                                                                                3
               adlandırılmasında IUPAC adlarının kullanılması gerekir. Bu adlandır-
               mada aşağıdaki kurallar uygulanır.
                                                                                Etoks�       C H –O–
                                                                                              2
                                                                                                5
                 1.  IUPAC adlandırmasında oksijene bağlı en uzun karbon zinciri
                    seçilerek numaralandırılır.                                 Propoks�     C H –O–
                                                                                                7
                                                                                              3
                 2.  Karbonlara  numara  verilirken  alkoksi  (RO–)  grubuna  yakın
                    uçtan başlanır.                                             İzopropoks� CH –CH–O–
                                                                                                3
                                                                                                 CH 3











                                                                                                           137
   132   133   134   135   136   137   138   139   140   141   142