Page 20 - Kimya

9. Sınıf Kimya

FİZİKSEL VE KİMYASAL DEĞİŞİMLER

3.5.1. KİMYASAL VE FİZİKSEL DEĞİŞİMLER
Fiziksel Değişim: Maddenin kimlik özelliği değişmeden boyutu, şekli, fiziksel hâli (katı, sıvı, gaz) ve

fiziksel özelliklerinin değişmesidir. Fiziksel değişimde maddenin kimyasal yapısı değişmediği için formülü
de değişmez.
Fiziksel değişimler gerçekleşirken zayıf etkileşimler kopar veya oluşur, bu nedenle fiziksel değişimler-
in gerçekleşmesi için daha az enerji gerekir. Aşağıdaki tepkimelerde olduğu gibi kopan veya oluşan bağın

enerjisi genellikle 40 kj/mol’den küçüktür ve fiziksel değişimdir.

C 6 H 6 (g) C 6 H 6 (s) + 33,8 kj/mol
Ar(s) + 6,4 kj/mol Ar(g)

• Parçalanma, kırılma, yırtılma olayları (buğdayın öğütülmesi, camın kırılması, kağıdın yırtılması),

• Hâl değişim olayları (erime, donma, buharlaşma, yoğuşma, süblimleşme, kırağılaşma),
• Tuzun, şekerin suda çözünmesi,

• Elektron hareketiyle iletkenlik (bakır tel gibi metallerin elektriği iletmesi) fiziksel değişim örnekler-
inden bazılarıdır.

Kimyasal Değişim: Maddenin kimlik özelliğinin değişerek, farklı maddelere ayrışması veya farklı
maddelerle etkileşerek yeni maddeleri oluşturmasıdır. Kimyasal değişim maddenin iç yapısının yani elek-
tron düzeninin ve bağ yapısının değişmesidir. Bu olaylar sırasında hem kimyasal hem de fiziksel özellikler

değiştiği için maddenin kimyasal formülü de değişir.
Kimyasal değişimler gerçekleşirken güçlü ve zayıf etkileşimler kopar veya oluşur (Görsel 3.5.3).

+

Görsel 3.5.3: Kimyasal tepkimelerde atomlar arasındaki bağlar kopar ve
yeniden oluşur.

20