Page 90 - Kimya
P. 90

11. Sınıf  Kimya











                       ÖRNEK VE ÇÖZÜM
                1.
                      Potansiyel enerji                    Potansiyel enerji
                                aktifleşmiş                           aktifleşmiş
                                kompleks                              kompleks
                   E                                   E
                    P                                   P
                     3                                   3
                          X                                                         Z
                                             Z                X
                   E                                   E
                    P                                   P
                     2  H +Cl                            2                       H +Cl
                        2   2                                                     2   2
                                  Y                                       Y
                   E                                   E
                    P 1                        2HCI     P 1  2HCI
                                     I            Zaman                  II           Zaman


                   Yukarıda potansiyel enerji-tepkime koordinatı grafikleri verilen tepkimelerle ilgili aşağıdaki soruları
                   cevaplayınız.

                   a)  Grafiklerde E , E  ve E ile verilen potansiyel enerji değerleri hangi maddelere aittir? I. grafik için
                                     P
                                            3
                                  P
                                           P
                                      2
                                  1
                      E değeri kaçtır?
                       P
                        2

                   b) Grafiklerde X, Y ve Z ile verilen değerleri E , E  ve ∆H ifadeleri ile eşleştiriniz.
                                                               ag
                                                           ai
                   c)  Grafiklerde belirtilen tepkimeleri yazarak tepkime entalpisini yorumlayınız.
                    ) ç ∆H formüllerini yazarak grafikteki ifadeler cinsinden belirtiniz.
                   d) Tepkimelerdeki E  ve E  değerlerini karşılaştırınız.
                                     ai
                                           ag
                 Çözüm

                     a)
                             I. Grafik      II. Grafik
                        E P 1  Ürünlerin    Girenlerin
                             Girenlerin
                        E
                                                   Ürünlerin
                          P
                          2
                        E  = aktifleşmiş kompleksin potansiyel enerjisidir.
                         P
                          3
                        I. grafikte tepkimeye giren maddeler element olduğu için E  sıfırdır.
                                                                           P
                                                                            2
                     b) Grafiklerdeki X = E , Z = E  ve Y = ∆H ifadelerine karşılıktır.
                                                ag
                                         ai
                     c)  I. tepkime H + Cl     2HCl şeklinde gerçekleşir. Girenlerin E ʼsi ürünlerin E ʼsinden büyüktür.
                                                                                p
                                                                                              p
                                        2
                                   2
                        Tepkimede dışarı ısı verilir ve entalpi değişimi “-ˮ olduğu için tepkime ekzotermiktir.
                        II. tepkime 2HCl    H  + Cl  şeklinde gerçekleşir. Girenlerin E ʼsi ürünlerin E ʼsinden küçüktür.
                                             2
                                                                                 p
                                                   2
                                                                                              p
                        Tepkime ısı alarak gerçekleşir ve entalpi değişimi “+ˮ olduğu için endotermiktir.
                      ) ç
                                             I. Grafik      II. Grafik
                        ∆H =  E  - E ag      X - Z = -Y     X - Z = +Y
                                ai
                        ∆H =  H ürün  - H giren  E  - E  = -Y  E  - E  = Y
                                                             P
                                                                  P
                                                   P
                                              P
                                                    2
                                               1
                                                                   1
                                                              2
                     d) I. tepkimede E  < E , II. tepkimede E  > E ag
                                         ag
                                    ai
                                                         ai
          90
   85   86   87   88   89   90   91   92   93   94   95