Page 65 - Matematik
P. 65

9         Matematik





               ÖRNEK  3
                                              Yandaki şekilde görüldüğü gibi bir duvara dayanmış olan merdivenin
                                              duvara dayalı ucu ile zemin arasında kalan yüksekliği 5 metre ve bu mer-
                                              divenin uzunluğu 13 metredir. Merdivenin duvara dayalı ucu B noktasın-
                                              da olan merdivenin bu ucu A noktasına kaldırılıyor. İkinci durumda duvar
                                     A
                                              ile arasındaki açı, ilk durumdaki  zemin ile merdiven arasındaki açıya eşit
                                              olan bu merdivenin ucunun kaç metre yukarı kaldırılmış olduğunu bu-
                                     B
                                              lunuz.


                              C

                          D
                ÇÖZÜM
                                              |DB| = |AC| = 13 m dir. Ayrıca Pisagor bağıntısı ile  |OD|=12 m olur.
                                              İkinci durumda duvar ile arasındaki açı, ilk durumdaki zemin ile merdi-
                                              ven arasındaki açının ölçüsüne eşit verildiğinden
                                                  %        %
                                                              h
                                               m ^ BAC =  m CDB =  a ve
                                                     h
                                                         ^
                                                           %
                                                  %
                                                                    ››
                                               m OBD =  m OCA =  b al nrsa
                                                              h
                                                          ^
                                                     h
                                                ^
                                                            &
                                                                  &
                                               A.K.A. elii ilefl€  OBD ,  OCA olur .
                                                   ››
                                               Dolaysyla OD =  OA =  12  m olur .
                                               OA =  OB +  BA =  12 m & +  BA =  12  m
                                                                      5
                                                                    &   BA =  7  molur .
                                               Sonuç olarak  merdivenin duvardaki ucu 7 metre yukarı kaldırılmıştır.
               ÖRNEK 4
                                                     Dikdörtgen şeklindeki bir bilardo masasında A noktasında du-
                                                     ran topa vurulduğunda topun izlediği yol şekilde verilmiştir.
                                                        %        %
                                                     m ABD =  m CBEh
                                                                ^
                                                           h
                                                       ^
                                                           ü
                                                     olmakzere AD =  50  cm ,
                                                      EC =  150 cm ve
                                                      FC =  240  cm ise
                                                      EB nu bulunuz .
                ÇÖZÜM
                                              DECF dikdörtgen olduğundan karşılıklı kenar uzunlukları eşittir.
                                              |DE| = |FC| = 240 cm olduğundan |EB| = x ve |DB| = 240 - x denirse
                                                              &     &
                                              A.A. benzerliği ile  DBA +  EBC  olur.
                                                DB  =  DA  &  240 -  x  =  50
                                                EB    EC       x     150
                                                            240 - x  1
                                                          &        =
                                                               x     3
                                                          & 720 -  3 x =  x
                                                          &   720 =  4 x
                                                          &      x =  180  cmolur .



          65                                                                                                                                                                                                                      66
   60   61   62   63   64   65   66   67   68   69   70