Page 17 - Tarih

Tarih 9. Sınıf

KONU KAVRAMA TESTİ

1. Orhun Yazıtları’na göre dünya hâkimiyeti, Tan- 3. Orta Asya Türk Devletlerinde, yazılı olmayan
rı tarafından Türk kağanlarına bir görev olarak töre adlı hukuk kurallarına Hakan dahil olmak
verilmiştir. Bilge Kağan, yazıtında âdeta dünya üzere herkes uymak zorundaydı.
hâkimiyetini gerçekleştirmiş bir hükümdar gibi
konuşmaktadır.
Buna göre aşağıdaki yargılardan hangisine
ulaşılabilir?
Orhun Yazıtları’nda geçen aşağıdaki ifadeler-
den hangisi bu durumu doğrular niteliktedir?
A) Hükümdar tüm kararlarında bağımsızdır.
A) “Doğuda gün doğusuna, güneyde gün or- B) Töre her gücün üzerindedir.
tasına, batıda gün batısına, kuzeyde gece
ortasına kadar onun içindeki millet hep bana C) Töre, halk meclisi tarafından hazırlanır
tâbidir. Bunca milleti hep düzene soktum.” D) Hükümdar, halk üzerinde her türlü hakka
B) ”Türk milletinin adı sanı yok olmasın diye ba- sahiptir
bam kağanı, annem hatunu yükseltmiş olan
Tanrı, il veren Tanrı.” E) Töre, Mani dinine göre oluşturulmuştur
C) “Tanrı lütfettiği için illiyi ilsizletmiş, kağanlıyı
kağansızlatmış, düşmanı tâbi kılmış, dizliye
diz çöktürmüş, başlıya baş eğdirmiş.” 4. İlk Türk devletlerinde suç işleyen bir kişi en fazla
D) “ Tanrı irade ettiği ve lütfettiği için talih ve 10 gün hapis cezası alırdı
kısmetim olduğu için ölecek milleti diriltip
kaldırdım, çıplak milleti giydirdim, fakir milleti
zengin ettim.” Bu durumun sebebi aşağıdakilerden hangisi-
E) “Babam (İlteriş) on yedi er ile harekete geçti. dir?
Haberi işiten ormandakiler, ovadakiler topla-
nıp geldiler, yetmiş kişi, sonra yedi yüz kişi
oldular. Kağanlığı atalarının törelerinde kur- KONU KAVRAMA TESTİ A) İnsan haklarına saygı duyulması
dular.” B) Merhametli olunması
C) Halkın tepki göstereceğinden endişe duyul-
ması
D) Asker ihtiyacının olması
2. Türkler 630’da Çinlilerle yaptıkları savaşta ye- E) Göçebe hayat yaşanması
nilince Doğu Kök Türk Devleti yıkıldı. Binlerce
Türk Çinlilere esir düştü. Kürşad, otuz dokuz
arkadaşıyla birlikte ihtilal yapmaya karar verdi. 5. Uygurlar, Maniheizm dinini benimsedikten sonra
Komitede alınan karara göre Çin İmparatoru re- hayat tarzlarında önemli değişiklikler olmuştur.
hin alınacak, imparatorun hayatına karşılık Çin Ancak Uygurlar millî benliklerini korumaya da
sarayında bulunan yeğeni kurtarılacaktı. Ardın- gayret göstermişlerdir.
dan Ötüken’e gidilecek ve bir devlet kurulacaktı.

Aşağıdakilerden hangisi bu durumun kanıtı
Bu durum Türklerin aşağıdakilerden hangisi- olarak gösterilebilir?
ne önem verdiğini gösterir?

A) Kağanlarına A) Kendilerine özgü alfabe oluşturmaları
B) Törelerine B) Yerleşik hayata geçmeleri
C) Boy Beylerine C) Tapınak yapımına önem vermeleri
D) Bağımsızlıklarına D) Yazılı kültüre önem vermeleri
E) Geleneklerine
E) Mimaride ilerlemeleri
CEVAP ANAHTARI

1 2 3 4 5
A D B E A

16