Page 84 - Türk Dili ve Edebiyatı

10 TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI

Yazarın Biyografisi

HALİDE EDİP ADIVAR (1882-1964): İstanbul’da doğan yazar, Üsküdar Amerikan
Kız Kolejini bitirdi. Çeşitli okullarda öğretmenlik ve müfettişlik görevlerinde bulundu.
Millî Mücadele’ye katıldı. Cumhuriyet’in ilanından sonra Avrupa ve Amerika’da bir süre
kalan Halide Edip, İstanbul’a döndüğünde İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesin-
de İngiliz Dili ve Edebiyatı profesörlüğü görevinde bulundu. Sonra İzmir milletveki-
li olarak görev yaptı. Millî Edebiyat anlayışını benimsedi. Edebiyatımızda romanları
ile tanınan sanatçı, ilk romanlarında aşk temasını işledi ve kadın psikolojisi üzerinde
durdu. Eserlerinde karakter yaratma konusunda oldukça başarılı olan yazar, özellik-
le eserlerindeki “kadın karakter”lerle bunu gösterdi. Bu kadın kahramanlar, etrafındakileri hemen etkisi altına
alabilen güçlü kişilerdir. Eserlerinde Kurtuluş Savaşı, Türkçülük akımı, sosyal çevre gibi konuları işleyen sanatçı;
tasvirlerinde realist bir bakış açısı kullanmıştır. Roman, hikâye, anı, tiyatro gibi pek çok türde eser veren sanatçı-
nın Seviyye Talib, Handan, Ateşten Gömlek, Vurun Kahpeye, Zeyno’nun Oğlu, Sinekli Bakkal, Tatarcık roman; Harap
Mabetler, Dağa Çıkan Kurt hikâye; Türk’ün Ateşle İmtihanı anı; Kenan Çobanları, Maske ve Ruh tiyatro türündeki
eserlerinden bazılarıdır.

Dil Bilgisiil Bilgisi
D
1. Aşağıdaki parçada yer alan cümleleri anlamları yönünden inceleyiniz. İncelediğiniz cümlelerin an-
lamlarına göre türlerini söyleyiniz.
Odaya dönünce genç askerleri Ayşe’nin sandalyesi etrafında diz çökmüş buldum. Haşmet Bey ve ihtiyar
Sabri Paşa da dahil olduğu hâlde, İzmir kızına kılıçlarını vakfediyorlardı. İhsan’ın biraz kısık sesini duydum:
— Her azamız kopuncaya kadar İzmir yolunda kılıcımızı kınına koymayacağız.
Deminki kavi, muzaffer Ayşe, âciz bir çocuk gibi, zavallı bir ana gibi hıçkıra hıçkıra ağlıyordu.
— Ne oluyorsunuz, dedim. Milletin bizim gibi gayri müsellâh kısmı kılıçlılardan daha çok. Harp bitti. Me-
denî sulhün nimetini bize Mister Cook anlattı. Bunun üstüne çay içmez misiniz?

2. Aşağıdaki parça okuduğunuz metinden alınmıştır. Metinde yer alan noktalama işaretlerinin parça-
daki kullanım amaçlarını belirleyiniz.

Salime Hanım parlak gözleriyle hâlâ hepimizin başının üstünden bakarak:
— Monşer Cemal Bey, dedi, burada mühim bir İngiliz muhabiri var. Memleketimiz hakkında malûmat top-
luyor. Biz kendisine artık İttihatçı kalmadığını, herkesin İngiliz dostu olduğunu ve İzmir işgalinin aramızda
yaptığı fena tesiri anlatıyoruz. Hatta İzmir’de Yunanlılar tarafından kocası, çocuğu öldürülmüş, kendi yara-
lanmış kibar bir kadının burada bulunduğunu söyledik. Burada toplanacağız. Ayşe Hanım ona gördükle-
rini anlatacak.

82