Page 21 - Felsefe 11 | 1.Ünite
P. 21
1. ÜNİTE MÖ 6. Yüzyıl-MS 2. Yüzyıl Felsefesi
Metin Analizi
Aşağıdaki metni okuyup metinden hareketle verilen soruları cevaplayınız.
SOKRATES’İN SAVUNMASI
Atinalılar! Beni suçlayanların üzerinizdeki tesirini bilemiyorum. (…) Birçoğunuzu ta çocuklu-
ğunuzdan beri yalanlarla kandırarak güya göklerde olup bitenlerle uğraşan, yerin altında neler
geçtiğini araştıran, yanlışı doğru gibi göstermeyi beceren Sokrates adlı bir bilgin olduğuna sizi
inandırmışlardır. (…) İnsan bilgisinin büyük bir şey olmadığını, hatta hiçbir şey olmadığını göster-
mek istemiştir; (…) Bilge sandığım kimi bulursam konuşup soruyorum; bilge olmadıklarını anla-
yınca da Tanrı sözüne hak vererek bilge olmadıklarını kendilerine gösteriyorum.
Meletos, şöyle gel; bana cevap ver:
– Sence kötü kimselerle birlikte yaşamak mı yoksa iyi kimselerle birlikte yaşamak mı daha iyi?
Cevap versene dostum; zor bir şey sormuyorum. İyi insanlar yanlarındakilere hep iyilik, kötüler de
kötülük ederler. Değil mi?
– Şüphesiz.
– Şimdi, bir arada yaşadığı kimselerden faydalanan, çok zarar görmek isteyen var mı? Cevap ver
dostum; kanun, cevap vermeni emrediyor. Zarar görmek isteyecek kimse var mıdır?
– Elbette yoktur.
– Peki, gençleri doğru yoldan çıkarıyor, kötülüğe götürüyor diye beni suçluyorsun. Sence ben bu
suçu bilerek mi bilmeyerek mi işliyorum?
– Bilerek diyorum.
– Demek ki Meletos, iyilerin yanlarındakilere iyilik; kötülerin ise kötülük ettikleri şu genç ya-
şında senin yüksek zekânca bilinen bir gerçek olduğu hâlde ben bu yaşımda birlikte yaşamak zo-
runda olduğum bir kimseyi doğru yoldan ayırırsam ondan bana zarar geleceğini bilmeyecek kadar
karanlık ve bilgisizlik içindeyim. Hem de bunu iddiana göre bile bile yapıyorum. Meletos, buna ne
beni inandırabilirsin, ne de başkalarını. Öyleyse ya ben onları doğru yoldan çıkarmıyorum yahut
da çıkarıyorsam bunu bilmeyerek yapıyorum, her iki hâlde de yalan söylüyorsun. Bundan başka
işlediğim suç bilmeyerek işlenmişse kanun onu suç tanımaz, beni bir kenara çekerek ayrıca hatır-
latman ve öğüt vermen gerekirdi çünkü öğütle bilmeyerek işlediğim suçu, herhâlde işlemekten
vazgeçerdim. Hâlbuki sen benimle konuşmaktan, bana öğretmekten kaçındın, bunu istemedin;
beni mahkemeye, kanunun aydınlatılması gerekenleri değil cezalandırılması gerekenleri gönder-
diği mahkemeye sürükledin.
Platon, Sokrates’in Savunması
1- Metinde kırmızıyla yazılmış kavramlarla ne anlatılmak istenmiştir?
2- Metinde altı çizili bölümde vurgulanmak istenen düşünce nedir? Açıklayınız.
3- Sokrates’e göre bilgi ve erdem arasındaki ilişkiyi açıklayınız.
31