Page 8 - Fen Lisesi Biyoloji 10 | 3.Ünite
P. 8
Hayvanlardan bazıları örneğin çöldeki sürüngenler yüksek sıcaklıkta, kutuplardaki hayvanlar düşük sı-
caklıkta yaşayabilir (Görsel 3.16 ve Görsel 3.17).
Görsel 3.16: Çöl yılanı Görsel 3.17: Penguen
Sıcaklık değişimleri bazı hayvanlarda göç etme, kış uykusu, yaz uykusu ve gece aktif olma gibi davranış-
lara yol açar. Örneğin çölde yaşayan akrepler geceleri aktiftir.
İklim: Belirli bir bölgede uzun zaman aralığında etkili olan atmosfer koşullarına iklim denir. Bir bölge-
nin iklimini; o bölgenin ekvatora olan uzaklığı, deniz seviyesinden yüksekliği, denize uzaklığı, yeryüzü şekil-
leri, bitki örtüsü gibi faktörler belirler.
Canlılar iklimsel değişimlerden etkilenir. İklim; canlıların gelişimini, üremelerini, yeryüzüne yayılışlarını
ve davranışlarını şekillendirir. Örneğin ülkemizde çay ve fındık gibi bitkiler Karadeniz ikliminin hâkim olduğu
Karadeniz Bölgesi’nde yaygın bir şekilde yetiştirilirken portakal, turunç ve muz gibi bitkiler Akdeniz ikliminin
hâkim olduğu Akdeniz Bölgesi’nde yaygın olarak yetiştirilmektedir (Görsel 3.18 ve Görsel 3.19).
Görsel 3.18: Çay Görsel 3.19: Turunç
Su: Canlılık faaliyetlerinin gerçekleşebilmesi, doğ-
rudan ya da dolaylı olarak suya bağlıdır. Tüm canlılarda
görev alan enzimler ortamdaki su miktarının belirli bir
değerin altına düşmesi durumunda çalışamaz. Bu durum
canlıların enzimatik aktivitelerini gerçekleştirmelerini en-
geller. Bir bölgede mevsimsel olarak değişen yağış mikta-
rı, bitkilerin yayılışını etkiler. Fazla yağış alan bölgelerde
ormanlar ve çayırlar daha çok gelişir. Yağışı az olan kurak
bölgelerde tek yıllık ve genellikle tohumla üreyen bitkiler
yer alır.
Bitkilerde su eksikliği, fizyolojik aktiviteleri olumsuz
etkiler. Diğer taraftan bitkiler, terleme ve damlama yoluy-
la suyun fazlasını vücutlarından uzaklaştırır. Böylece bitki
dokularında sıcaklığın kontrolü de sağlanmış olur (Görsel
3.20). Görsel 3.20: Bitkilerde damlama
100