Page 17 - Fen Lisesi Biyoloji 12 | 1. Ünite
P. 17

1.  Genden  Proteine                                                                   Genden  Proteine   1.
 Ünite                                                                                                    Ünite



               DNA’nın replikasyonu, küçük farklılıklar olsa da ökaryot ve prokaryot hücrelerde aynı şekilde gerçekleşir. Pro-
            karyotlarda DNA halkasal olduğu için replikasyon, replikasyon orijini adı verilen özel bölgeden başlar. İki yönde
            devam ederek tek noktada sonlanır. Sonuçta birbirinin aynısı, iki halkasal DNA elde edilmiş olur (Görsel 1.38).



                                                              Replikasyon
                                                               sonlanması

                 Replikasyon
                    orijini  Yeni iplik   Eski iplik



















                                         Görsel 1.38: Prokaryotlarda DNA’nın replikasyonu


               Ökaryot hücrelerde DNA doğrusaldır. Prokaryot hücrelerdekinin aksine ökaryot hücrelerde çok fazla sayıda repli-
            kasyon orijini bulunur (Görsel 1.39). Bu sebeple ökaryot hücre DNA’sı, prokaryot hücre DNA’sından uzun olmasına
            karşın replikasyonu daha kısa sürede tamamlar. Ökaryotlarda DNA’nın replikasyonu başladığında öncelikle replikas-
            yon orijinlerine helikaz adı verilen enzim bağlanır. Bu enzim, DNA’nın sarmal (helix) yapısını açar.



                                                    Replikasyon orijinleri



                    3'                                                                        5'
                    5'                                                                        3'
                                                   Replikasyon kabarcıkları




                   3'                                                                              5'
                   5'                                                                              3'






                                                                                               5'
                     3'
                                                                                               3'
                     5'

                      3'                                                                        5'
                      5'                                                                        3'

                                         Görsel 1.39: Ökaryot hücre DNA’sında replikasyon



                                                           29
   12   13   14   15   16   17   18   19   20   21   22