Page 84 - Fen Lisesi Fizik 11 | 1.Ünite

1. ÜNİTE KUVVET VE HAREKET

Sirk gösterisinde Görsel 1.42’deki tabakların denge durumunun sağlanması, yunusun Görsel 1.43’teki su
topunu dengede tutabilmesi, Görsel 1.44’te taşların dengede kalabilmesi, destek noktalarının tepki kuv-
vetlerini ağırlık merkezinden geçirmeleri ile sağlanmıştır.

Görsel 1.42: Sirk gösterisinde Görsel 1.43: Yunusun su Görsel 1.44: Dengede kalan
dengede kalan tabaklar topunu dengede tutması taşlar

Örnek: Ağırlığı 2G olan eşit bölmelendirilmiş düzgün olmayan kalas parçası Şekil I’deki gibi des-
tek yardımı ile dengelenmiştir. Şekil II’de aynı kalas parçası tavana asılarak uçlarına ağırlığı
3 G olan A küresi ve ağırlığı G olan B kutusu asılmaktadır.
B
Denge tekrar sağlandığına göre B kutusunun ağırlığı G kaç G ’dir?
B
Tavan

A
B
Şekil I Şekil II

Çözüm: Kalas Şekil I’de destek yardımı ile dengelendiğine göre kalasın ağırlık merkezi noktası,
desteğin bulunduğu noktanın düşey doğrultusundadır. Şekil II’de, soruda verilen ağırlıklar, yerine
yazılıp tavana asıldığı noktaya göre moment alınırsa B kutusunun ağırlığı

Tavan

G =2G
kalas
Destek G =3G G B
A
G kalas =2G
Şekil I Şekil II

G $ 5 + G Kalas $ 3 = G $ 3
A B
3 $ G $ 5 + 2 $ G $ 3 = 3G$
B
G = 7 G bulunur.
B

162