Page 50 - Fen Lisesi Fizik 11 | 2.Ünite
P. 50

2. ÜNİTE   ELEKTRİK VE MANYETİZMA


                 •   Her bir kondansatörün yükü

                     q  = C ∙V , q  = C ∙V  eşitlikleriyle bulunur.
                      1   1  1   2   2  2

               Seri bağlı kondansatörlerde eşit sayıda yük bulunduğu için kondansatörlerden birinin yükü, aynı zamanda
               devrenin toplam yüküdür. Devrenin toplam yükü (q ) ile kondansatörlerdeki yük arasındaki ilişki
                                                            top

               q  = q  = q  şeklindedir.
                top  1   2

                 •   Her bir kondansatörün gerilimi
                          q        q
                     V =   1  , V =  2   eşitlikleriyle bulunur.
                      1   C    2   C
                            1        2
                     Devrenin toplam gerilimi

                     V  = V  + V  yazılır.
                      top  1    2
                                                                                                C eş
                     Buradan V  için yazılan eşitlik ile q  eşitliği birleştirildiğinde C
                              top                   top                     eş
                                   q    q     q    q          1    1
                     V  = V  + V  =   1  +  2  =  top  +  top   = q ∙(  +  )                    q
                      top  1    2                         top                                    top
                                   C    C     C     C         C    C
                                     1    2    1     2         1    2
                                                                                                + −
                     V top  1    1    1                                                         V
                     q   =  C  +  C  =  C   bulunur. Devre C  kullanılarak Şekil 2.36’daki gibi   Şekil 2.36: C  kullanılarak
                                                        eş
                      top    1    2    es ş                                                       eş
                                                                                       sadeleştirilmiş devre
                     çizilebilir.


                 Örnek: Sığaları C  ve C  olan kondansatörler 12 V’luk üretece şekildeki gibi bağlanmıştır. Kondansa-
                                 1
                                      2
                                           −5        −6
                 törlerin sırasıyla sığaları 1∙10  F, 15∙10  F; gerilimleri V  ve V ’dir.
                                                                        2
                                                                   1
                                                        C         C
                                                         1         2
                                                         q        q
                                                        V 1  +−   V 2
                                                             V

                 Buna göre
                 a)  Kondansatörlerde biriken yük miktarı kaç C’dur?
                 b)  Kondansatörler üzerindeki V  ve V  gerilimleri kaç volttur?
                                               1
                                                     2
                 Çözüm:
                 a)  Kondansatörler seri bağlı olduğundan her bir kondansatörde biriken yük miktarı eşit olacaktır. Seri
                    bağlı kondansatörler için C  kullanılarak kondansatörlerde biriken yük miktarı
                                            eş
                      1    1    1      1        1          5        1
                                                $
                     C  =  C  +  C  =  110  - 5 +  15 10  - 6 =  30 10  - 6 =  610 - 6
                                                                   $
                                      $
                                                          $
                      es    1    2
                      ş
                             −6
                    C  = 6∙10  F bulunur. Buradan
                     eş
                    q  = C ∙V top
                          eş
                     top
                             −6          −6
                    q  = 6∙10 ∙12 = 72∙10  C bulunur.
                     top
                258
   45   46   47   48   49   50   51   52   53   54   55