Page 53 - Fen Lisesi Fizik 11 | 2.Ünite
P. 53

2. ÜNİTE   ELEKTRİK VE MANYETİZMA



               Buna göre
               a)  Devrenin eşdeğer sığası kaç F’dır?
               b)  Kondansatörler üzerindeki V  , V  ve V  gerilimler kaç V’tur?
                                             1  2     3
               c)  Kondansatörlerin her birinde biriken yük miktarı q  , q  ve q  kaç C’dur?
                                                                 1  2     3
               Çözüm:
               a)  Seri ve paralel bağlı kondansatörlerin bir arada bulunduğu devrelerde öncelikle paralel bağlı
                 kondansatörler ele alınmalıdır. Buna göre C  ve C  kondansatörleri paralel bağlı olduğundan C
                                                        1    2                                       1
                 ve C  kondansatörünün eşdeğer sığası C  ise
                     2                                12
                                                  C 12      C 3




                                                       +−
                                                       V

                                   −6      −6       −6
                 C  = C  + C  = 6∙10  + 6∙10  = 12∙10  F bulunur. Bulunan C , C  kondansatörüne seri bağlıdır.
                   12   1   2                                            12  3
                 C  ve C  ün eşdeğeri devrenin eşdeğer sığası C tir. Buradan
                   12    3                                  eş
                  1     1    1       1         1         2      610F$  - 6
                                                         $
                  C  =  C  +  C  =  12 10 - 6 +  12 10 - 6 =  12 10 - 6 =   bulunur.
                                     $
                                               $
                   es ş  12   3
               b)  Paralel bağlı C  ve C  kondansatörleri üzerindeki gerilimler eşittir. Bu gerilime V  denilirse
                               1    2                                                  12
                 V  = V  = V ’dir. Bu durumda toplam gerilim
                   12   1   2
                 V  = V  + V
                   top  12   3
                 V  = 22 − V  yazılır.
                   3       12
                 Her bir kondansatörün yükü için
                                 −6
                 q  = C ∙V  = 6∙10 ∙V
                  1    1  1          12
                                 −6
                 q  = C ∙V  = 6∙10 ∙V
                  2    2  2          12
                                  −6
                 q  = C ∙V  = 12∙10 ∙(22 − V ) yazılır.
                  3    3  3                12
                 C  ve C  kondansatörlerindeki yük miktarlarının toplamı C  kondansatöründeki yük miktarına eşit-
                   1    2                                           3
                 tir. Bu eşitlikten yararlanarak V  ,
                                            12
                 q  = q  + q
                  3    1   2
                       −6               −6         −6
                 12∙10 ∙(22 − V ) = 6∙10 ∙V  + 6∙10 ∙V
                               12           12         12
                       −6                −6
                 12∙10 ∙(22 − V ) = 12∙10 ∙V
                               12            12
                 22 − V  = V
                       12   12
                 V  = 11 V bulunur.
                   12
                 Bu durumda V  = V  = V  = 11 V,
                              12   1   2
                 V  = 22 − V  = 22 − 11 = 11 V olarak elde edilir.
                   3       12
               c)  Kondansatörlerin her birinde biriken yük miktarları
                          −6         −6          −6
                 q  = 6∙10 ∙V  = 6∙10 . 11 = 66∙10  F,
                  1          12
                          −6         −6          −6
                 q  = 6∙10 ∙V  = 6∙10 . 11 = 66∙10  F,
                  2          12
                           −6          −6           −6
                 q  = 12∙10 ∙V  = 12∙10 ∙11 = 132∙10  F olarak bulunur.
                  3           3
                                                                                                      261
   48   49   50   51   52   53   54   55   56   57   58