Page 67 - Fen Lisesi Fizik 11 | 2.Ünite

2. ÜNİTE ELEKTRİK VE MANYETİZMA

Bağıntıda kullanılan büyüklüklerin SI sistemindeki sembol, birim ve birim sembolü Tablo 2.9’da verilmiştir.

Tablo 2.9: Birim Tablosu
Fiziksel Büyüklük Sembol Birimi Birimin Sembolü

manyetik kuvvet newton N
F anm
tesla T
manyetik alan B 2
(weber/metrekare) (W/m )
akım I amper A

manyetik alan içindeki telin
, metre m
uzunluğu

Akım geçen iletken tele manyetik alan tarafından etkiyen kuvvetin yönü, sağ el kuralı ile bulunur. Sağ el
Şekil 2.52’de gösterildiği gibi baş parmak bitişik tutulan dört parmağa dik olacak şekilde açılır. Başparmak
telden geçen akım yönünü, dört parmak telin içinde bulunduğu manyetik alanın yönünü, avuç içi akım ge-
çen tele etki eden manyetik kuvvetin yönünü gösterir. Örneğin manyetik alan içindeki iletken tele etki eden
manyetik kuvvet Şekil 2.53’teki gösterilen yönlerde etki eder.

I
● B X B
I I

F anm F anm
B

F (a) (b)

Şekil 2.52: F, B ve I için sağ el kuralı Şekil 2.53: B ve I yönlerine göre F anm yönleri

ÇALIŞMA KÖŞESİ 28

Aşağıda iletken telin içinde bulunduğu manyetik alanın vektör çizgileri ve o tel üzerinden geçen
elektrik akımı gösterilmiştir. Buna göre sağ el kuralı ile manyetik kuvvet yönünü iletken tel üzerinde
gösteriniz.

a) b) c)

B
B

I
X
I
I
B

275