Page 10 - Fen Lisesi Fizik 12 | 2. Ünite

2.

ÜNİTE 2.1. BASİT HARMONİK HAREKET

İvme Denklemi

İvme denklemi, basit harmonik hareket yapan bir
cismin herhangi bir anda sahip olduğu ivmesinin
bulunmasını sağlar.

Basit harmonik hareket yapan cismin yatay düzlem- 0
deki ivmesinin büyüklüğü

a x = ω .r.cosωt -
2
düşey düzlemdeki ivmesinin büyüklüğü
Grafik 2.1.2: İvmenin uzanıma bağlı değişim grafiği
a y = ω .r.sinωt denklemleri ile bulunur.
2
Grafik 2.1.2’de verilen basit harmonik hareket ya-
pan cismin ivmesi genlik noktalarında maksimum,
denge noktasında ise sıfır değerini alır.
F =m.ω .r
2
m ax
Kuvvet Denklemi 0

Basit harmonik hareket yapan cisme etki eden
yatay geri çağırıcı kuvvetin büyüklüğü
F =-m.ω .r
2
max
2
108 F x = m.ω .r.cosωt
düşey geri çağırıcı kuvvetin büyüklüğü Grafik 2.1.3: Geri çağırıcı kuvvetin uzanıma bağlı değişim grafiği
F y = m.ω .r.sinωt
2
bağıntısı ile bulunur (Grafik 2.1.3).

K-L noktaları arasında basit harmonik hareket yapan bir cisme etki eden geri çağırıcı kuvvetin ve bazı
büyüklüklerin maksimum ve minimum değerleri şöyle gösterilebilir:
K O L

x = r x= 0 x = r
max max
v = 0 v = ω.r v = 0
a = ω .r max a = ω .r
2
2
max a = 0 max
F =m.ω .r F = m. ω .r
2
2
max F = 0 max
SORU 3 ÇÖZÜM

Düşey düzlemde hareket eden bir pistonun r=10 cm ve ω= r π
w =
4
r π
ω=
genliği 10 cm ve açısal hızı tür.
4 y=r.sinωt ifadesinde verilenler yerine yazılırsa
r π π
Bu pistonun konum denklemini yazınız? y=10.sin t
4
sonucu elde edilir. Birimi cm'dir.