Page 20 - Fen Lisesi Kimya 11
P. 20

Sc ile  Zn arasındaki elementlerin elektron dizilimi 3d orbitali ile
                                                 21     30
                                              sonlanır.

                                                      2
                                                            2
                                                                                    6
                                                                                             2
                                                                    6
                                                                            2
                                               Sc      1s       2s          2p          3s          3p            4s                3d 1
                                             21
                                               Ti      1s       2s          2p          3s          3p            4s                3d 2
                                                                                   6
                                                                                            2
                                                            2
                                                                    6
                                                      2
                                                                           2
                                             22
                                              Küresel Simetrik Elektron Dizilimi
                                                 Atomların temel hâl elektron dizilimindeki orbitallerin yarı dolu veya
                                              tam  dolu  olması  durumunda  elektronlar  çekirdek  etrafında  simetrik
                                              olarak dağılır. Çekirdek, bu elektronları eşit kuvvetle çektiği için atom,
                                              kararlılık kazanır. Bir atomun elektron dizilimindeki en son orbital türü-
                                              nün yarı dolu ya da tam dolu olması hâline küresel simetrik elektron
                                              dizilimi denir.
                                                                                         3
                                                                                            6
                                                                                                      14
                                                                                                    7
                                                 Elektron diziliminde en son orbital için s , s , p , p , d , d , f , f elekt-
                                                                                   1
                                                                                      2
                                                                                              5
                                                                                                 10
                                                                                        1
                                                                                           3
                                                                                              5
                                                                                                  7
                                              ron dizilimleri küresel simetri özelliği gösterir. s , p , d  ve f ile bitenler,
                                                                    6
                                                                       10
                                                                            14
                                                                 2
                                              yarı küresel simetri s , p , d ve f  bitenler, tam küresel simetri özelliği
                                              gösterir.
                   Küresel simetrik elektron dizilimi           Küresel simetrik olmayan elektron dizilimi
                                                                                     4
                                                                            2
                                                                      2
                                 2
                          2
                                          3
                  N        1s        2s           2p          O        1s        2s           2p
                  7                                          8
                                                                             2
                                                                      2
                                                                                      6
                                                                                              2
                           2
                                        6
                                2
                   Ne      1s      2s          2p             Al        1s        2s            2p           3s           3p 1
                  10                                        13
                                                 Atomların  temel  hâl  elektron  dizilimlerinde  elektronların  orbitaller-
                                                            2
                                                                  4
                                              deki dizilimi ns  (n-1)d  ile sonlandığında s orbitalindeki bir elektron d
                                                                   1
                                                                          5
                                              orbitaline aktarılarak ns  (n-1)d  elektron dizilimi şeklinde yazılır. Aynı
                                                                             9
                                                                                                     1
                                                                      2
                                                                                                           10
                                              şekilde elektron dizilimi ns  (n-1)d  olması durumunda da ns  (n-1)d
                                                                                                5
                                                                                         1
                                                                                                     1
                                                                                                           10
                                              elektron dizilimi şeklinde yazılır. Bunun nedeni ns  (n-1)d  ve ns  (n-1)d
                                              elektron diziliminin küresel simetrik elektron dizilimine sahip olması ve
                                              atomun bu elektron diziliminde daha kararlı hâle gelmesidir.
                                                  Cr’un elektron dizilimi
                                                 24
                                                                                    6
                                                       2
                                                                            2
                                                                     6
                                                             2
                                                                                             2
                                               Cr      1s       2s          2p          3s          3p            4s                3d 4
                                              24
                                              şeklinde olması gerekirken
                                                                             2
                                                                     6
                                                Cr      1s       2s          2p          3s          3p            4s                 3d 5
                                                       2
                                                                                     6
                                                                                              1
                                                             2
                                              24
                                              şeklinde olur.
              32   KİMYA 11. SINIF
   15   16   17   18   19   20   21   22   23   24   25