Page 43 - Fen Lisesi Kimya 11 | 3. Ünite

SIVI ÇÖZELTİLER VE ÇÖZÜNÜRLÜK

Görsel 3.16 incelendiğinde doygun çözeltinin (a) çözünürlüğü sı-
caklık etkisiyle düşürüldüğünde kararsız olan aşırı doygun çözelti (b)
oluşur. Aşırı doygun çözelti geçici olarak çözebileceğinden daha fazla
çözünen içerir. Zamanla çözünenin bir kısmı çökerek çözelti tekrar doy-
gun hâle gelir (c).
Laboratuvar deneylerinde, kütlece yüzde derişimden yararlanılarak
sıvı-katı çözeltiler hazırlanırken bu katıların sudaki çözünürlükleri dikka-
te alınır. Çözeltide kullanılan çözücü ve çözünen miktarı çözünürlükten
yararlanılarak hesaplanabilir.

Örnek

o
o
40 C’de KNO tuzunun çözünürlüğü 60 g/100 g sudur. 40 C’de 300 g suyla hazırlanan doymuş
3
çözelti kaç gramdır?
Çözüm

100 g su 60 g KNO
3
300 g su ?

300.60
? = = 180 g KNO ⇒ çözelti kütlesi 300 g su + 180 g KNO = 480 g
100 3 3

Örnek

o
o
20 C’de K SO tuzunun çözünürlüğü 12 g/100 g sudur. 20 C sıcaklıkta 400 g suda 42 g K SO çözü-
2 4 2 4
lerek hazırlanan çözelti doymuş mudur? Bu çözeltinin kütlece yüzde derişimi kaçtır?
Çözüm

100 g su 12 g K SO
2 4
400 g su ?

400.12
? = = 48 g
100
o
20 C’de 400 g su 48 g K SO ile doymuş hâle gelebilir. 400 g suda 42 g K SO çözüldüğünden dolayı
2 4 2 4
çözelti doymamıştır.
C 42
Kütlece yüzde derişim: = ⇒ C ≅ %9,5 olur.
100 442

207
KİMYA 11. SINIF