Page 36 - Fen Lisesi Kimya 9 | 2. Ünite
P. 36
Tablo 2.15 incelendiğinde elektron ilgileri için daha büyük ve daha
küçük gibi ifadeler kullanmak pek doğru değildir. Bir elektron kazanmaya
karşı “yüksek ilgiden” (F ve Cl da olduğu gibi), atomun elektron almaya
şiddetli eğilim gösterdiği kastedilmiştir. Düşük Eİ değeri, küçük negatif
değer olarak belirtilmiştir.
Elektronegatiflik
Bir atomun bağ yapan elektronları çekme yeteneğine (bağ elektron-
larına sahip çıkma isteğine) elektronegatiflik denir. Elektronegatiflik
elektron ilgisi ve iyonlaşma enerjisine bağlı bir büyüklüktür ve doğrudan
ölçülemez. Elektronegatiflik elektron ilgisi ve iyonlaşma enerjisinden he-
saplanır.
Elektronegatiflik birçok maddenin yapı ve özelliklerini anlamamıza
yardımcı olur. Örneğin bağların, polar ya da apolar karakterde olduğunu
açıklamaya yarar. İki atom arası elektronegatiflik farkı artarsa polarlık ve
iyonik karakter artar.
Elektronegatiflik bir atomun yükseltgenme basamağını da belirlemeye
yardımcı olur. İki ametalden oluşan bileşiklerde, elektronegatifliği yüksek
olan ametal negatif yükseltgenme sayısına, elektronegatifliği düşük olan
ametal pozitif yükseltgenme sayısına sahip olur. Örneğin HCl molekülün-
de klor atomunun elektronegatifliği, hidrojen atomunun elektronegatifli-
ğinden yüksek olduğu için klor −1, hidrojen +1 yükseltgenme sayısına
sahip olur.
Periyodik cetvelde periyotlarda soldan sağa doğru gidildikçe elektro-
negatiflik genellikle artar. Gruplarda yukarıdan aşağıya doğru inildikçe
genellikle azalır.
Periyodik cetveldeki elektronegatiflik değerleri Tablo 2.16’da verilmiş-
tir.
Tablo 2.16: Atomların Elektronegatiflik Değerleri
2.11. Alıştırma
Tablo 2.16’daki verileri kullanarak aşağıdaki soruları cevaplayınız.
a) Metal ve ametallerin elektronegatifliklerini karşılaştırınız.
b) Na, S ve Cl elementlerinin bağ elektronlarını çekme yeteneklerini
karşılaştırınız.
c) Soy gazların elektronegatiflikleri neden yoktur? Açıklayınız.
94 95