Page 36 - Fizik 12 | 1.Ünite

1. ÜNİTE: ÇEMBERSEL HAREKET

Açısal momentumun yönü sağ el kuralıyla bulunur. Sağ elin dört par-
mağı dönme yönünü gösterirken dört parmağa dik olan başparmak
açısal momentumun yönünü verir (Şekil 1.19).
L

L

m .
r m .
O r O
j .
j
P P

Şekil 1.18: Çembersel hareket yapan c�s�m Şekil 1.19: Çembersel hareket yapan b�r c�sm�n
sağ el kuralıyla açısal momentumunun yönünün
göster�lmes�
Belirli bir eksen etrafında çembersel hareket yapan noktasal bir cisim
için açısal momentumun büyüklüğü L = m $ j $ r dir. Bağıntıda j = ~ $ r
yerine yazılırsa

2
~ L = m $ ~ $ r $ r = m $ ~ $ r bulunur. Denklem düzenlendiğinde
L = m $ r $ ~ şekline dönüşür. Bağıntıda yer alan m $ r ifadesi noktasal
2
2
bir parçacığın eylemsizlik momenti (Ι) olduğu için
O
r
L = Ι $ ~ bağıntısı elde edilir.
L Böylece dönme hareketi yapan cisimlerin açısal momentumlarının,

eylemsizlik momentine (Ι) ve cismin açısal hızının büyüklüğüne (~)
bağlı ifadesi elde edilmiş olur.
Şekil 1.20: Dönen b�r da�resel
levhanın açısal momentumu Dönme hareketi yapan katı cisimlerin açısal momentumları da aynı
bağıntıyla hesaplanır (Şekil 1.20).

Sıra Sizde - 10

m kütleli cisim, r yarıçaplı yörüngede sabit büyüklükteki P çizgisel
momentumuyla dolanmaktadır.
Buna göre açısal momentum ile ilgili

I. Yönü hareket süresince değişmez.
II. Çizgisel momentum vektörüne daima diktir.
III. Çizgisel momentumla büyüklük ilişkisi L = P $ r ile bulunur.

ifadelerinden hangileri doğrudur?
Çözüm
Çözüm

50 12. SINIF FİZİK