Page 37 - Fizik 12 | 1.Ünite

3. BÖLÜM: AÇISAL MOMENTUM

 Örnek
Sürtünmelerin önemsiz olduğu yatay bir düzlemde, 0,5 kg kütleli cisim
O noktası etrafında 3 m yarıçaplı yörüngede düzgün çembersel hare- m r
ket yapmaktadır. O

Cismin çizgisel hızının büyüklüğü 10 m olduğuna göre cismin j
s
açısal momentumunu hesaplayınız.

 Çözüm

Sabit bir eksen etrafında dönen cisimler için açısal momentum

L = P $ r ve P = m $ j dir.
L = m $ j $ r olur.

L = 0,5 $ 10 $ 3
2
L = 15 kg m bulunur.
s

 Örnek

Birlikte dönen A ve B dişlilerinin açısal momentumlarının büyüklükleri
eşittir.

I 3r r
Dişlilerin eylemsizlik momentleri Ι ve Ι olduğuna göre I A ora-
A
B
nını hesaplayınız. B
B
A
 Çözüm
Dişlilerin tur sayıları, yarıçapları ile ters orantılıdır. A dişlisi 1 tur attı- ~
ğında B dişlisi 3 tur atar. Dolayısıyla A dişlisinin açısal hızı ~ = ~, 3~
A
B dişlisinin açısal hızı ~ = 3~ olur. Açısal momentumlarının büyük-
B
lükleri eşit olduğundan
3r r
L = L B
A
~ A $ I = ~ B $ I B
A
~ $ I = 3 $~ I B A B
A
I A = 3 bulunur .
I B

1.3.3. Açısal İvme, Tork ve Eylemsizlik Momenti

Arasındaki İlişki

Dönen cisimlere çizgisel hız vektörü doğrultusunda bir kuvvet uygula-
nırsa cisimlerin çizgisel ve açısal hızlarında bir değişme olur. Çizgisel
hızın birim zamandaki değişimine çizgisel ivme, açısal hızın birim
zamandaki değişimine ise açısal ivme denir. Açısal ivme α sembo-
2 veya
lüyle gösterilir. a = T~ = ~ t Son - ~ lk Ý lk SI’da birimi rad s 1 2 dir.
t -
t T
s
Son
Ý
12. SINIF FİZİK 51