Page 38 - Biyoloji 9 | Kavram Öğretimi Kitabı

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
BİYOLOJİ 9
Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı Kavram Öğretimi 16
1. ÜNİTE : YAŞAM BİLİMİ BİYOLOJİ > 1.2. Canlıların Yapısında Bulunan Temel Bileşikler
Kavram : Disakkaritler
Genel Beceriler : Eleştirel Düşünme Becerisi
Alan Becerileri : Çıkarım Yapma Becerisi

Çalışmanın Adı ÇAYIMDAKİ ŞEKER 20 dk.
Çalışmanın Amacı Disakkaritlerin yapı ve özelliklerini açıklayabilme.

Yönerge: Aşağıda verilen metin ve görselden faydalanarak soruları cevaplayınız.

Disakkarit oluşumunu iki renk çamuru birleştirip sıkıştırırken farklı renkte daha büyük bir çamur
oluşturmaya ve bu sıkıştırma sırasında bir damla su açığa çıkmasına benzetebiliriz.
İki çamuru sıkıştırma ve birleştirme olayını dehidrasyona benzetebiliriz. Daha çok çamur ekledikçe
daha fazla su açığa çıkacaktır. Çamurları ayırmak istediğimizde ise bunu su ekleyerek yaparız. Başka
bir deyişle hidroliz olayını gerçekleştiririz.
Disakkaritler maltoz, sükroz ve laktoz’dur. Monosakkaritlerden daha büyüktür ve hücre zarından
geçebilmesi için sindirilmesi gerekir. İki tane tekli şeker (monosakkarit) glikozit bağı ile birleşerek ikili
şekeri oluşturur. Bu birleşmeye dehidrasyon sentezi adı verilir ve su (H O) açığa çıkar.
2
Glikoz + Glikoz → Maltoz + H O
2
Glikoz + Fruktoz → Sakkaroz + H O
2
Glikoz + Galaktoz → Laktoz + H O
2

SÜT

Maltoz Sakkaroz Laktoz
(Arpa şekeri) (Çay şekeri) (Süt şekeri)

1. Sizce aşağıdaki renkli çamurlar monosakkarit olsaydı:

+ Dehidrasyon +

Sakkaroz

+ Dehidrasyon +

Laktoz
+ Dehidrasyon +

Maltoz
a) Bu şekle göre mavi çamur hangi monosakkarit olurdu?
b) Siyah çamur hangi monosakkarit olurdu?
c) Mor çamur hangi monosakkarit olurdu?

35