Page 12 - Matematik 9 | Kavram Öğretimi Çalışması

5 DERSİN ADI 9

1. ÜNİTE : SAYILAR VE CEBİR > Mantık > Önermeler ve Bileşik Önermeler
Kavram : Ve Bağlacı
Genel Beceriler : Problem Çözme Becerisi, Eleştirel Düşünme Becerisi
Alan Becerileri : İlişkilendirme Becerisi

Çalışmanın Adı GÜNEŞ SİSTEMİ 20 dk.
Çalışmanın Amacı Ve bağlacı kavramını tanımlayabilme.
Yönerge: Verilen metni okuyunuz ve soruyu yanıtlayınız.

“Güneş Sistemi, güneş ve çekim etkisi altında kalan
sekiz gezegen ile bu gezegenlerin bilinen 150 uy- Jüpiter
dusu, beş cüce gezegen ve milyarlarca küçük gök
Merkür
cisminden oluşur. Küçük cisimler kategorisine as- Dünya
teroidler, Kuiper Kuşağı cisimleri, kuyruklu yıldızlar, Uranüs
Venüs
gök taşları ve gezegenler arası tozlar girer. Güneş
Satürn
Güneş’e olan yakınlıklarına göre gezegenler sıra- Asteroit kuşağı
sıyla Merkür, Venüs, Dünya, Mars, Jupiter, Satürn, Neptün
Uranüs ve Neptün’dür. Cüce gezegenler ise Ceres, Görsel 1
Plüton, Eris, Haumea ve Makemake’dir. Güneş, ge-
zegenler ve uydular kendi etrafında döndükleri gibi uydular da ait oldukları gezegenin etrafında dö-
nerler. Sistemdeki gezegenler ve tüm gök cisimleri ise güneş etrafında dönmektedir.”

Metne göre aşağıda p, q, r, s ve t bileşik önermeleri verilmiştir.
p: "Gezegenler Güneş’in çekim etkisi altındadır ve Güneş’in etrafında dönerler."
q: "Güneş’e en yakın gezegen Venüs’tür ve kendi etrafında dönmez."
r: "Plüton bir uydudur ve Güneş etrafında döner."
s: "Güneş, kendi etrafında ve Dünya etrafında döner."
t: "Makemake bir cüce gezegendir ve Güneş etrafında döner."

Yukarıda verilen bileşik önermelerin her biri "ve" bağlacı kullanılarak oluşturulmuştur.
*p bileşik önermesi doğruluk değerleri 1 olan iki önermenin "ve" bağlacı ile bağlanması sonucu
oluşmuş "doğru" bir önermedir. Bu bileşik önermenin doğruluk değeri 1 dir.
*q bileşik önermesi doğruluk değerleri 0 olan iki önermenin "ve" bağlacı ile bağlanması sonucu
oluşmuş "yanlış" bir önermedir. Bu bileşik önermenin doğruluk değeri 0 dır.
*r bileşik önermesi doğruluk değerleri 0 ve 1 olan iki önermenin "ve" bağlacı ile bağlanması sonucu
oluşmuş "yanlış" bir önermedir. Bu bileşik önermenin doğruluk değeri 0 dır.
Yukarıda verilen bilgilerden yola çıkarak "ve bağlacı" kavramını açıklayınız.

Ve bağlacı:

Mantıkta “ve” bağlacı “Λ” sembolü ile gösterilir. Örneğin; “Metin sınavdan tam puan aldı.” ile “Metin
tercih yapmaya hak kazandı.” ifadeleri birer önermedir. Bu önermeler sırasıyla p ile q olsun.
“Metin sınavdan tam puan aldı ve Metin tercih yapmaya hak kazandı” bileşik önermesi pΛq ile
gösterilir.

1. Yukarıda verilen bilgilerden yola çıkarak p ile q önermelerinin doğru ya da yanlış olma durumları-
na bağlı olarak pΛq bileşik önermesinin doğruluk tablosunu yapınız.

p q p Λ q

10
Hazırlayan: Turgay KIZGIN