Page 264 - Tarih 9 | Kavram Öğretimi Çalışması

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü
TARİH 9
Öğretim Programları ve Ders Kitapları Daire Başkanlığı Kavram Öğretimi 141
6. ÜNİTE : TÜRKLERİN İSLAMİYET’İ KABULÜ VE İLK TÜRK İSLAM DEVLETLERİ > 6.2. Türklerin İslamiyet’i Kabulü
Kavram : Oğuzlar
Genel Beceriler : Eleştirel Düşünme Becerisi
Alan Becerileri : Tarihsel Kavrama Becerisi

Çalışmanın Adı OĞUZLAR KİMDİR? 15 dk.
Çalışmanın Amacı Oğuz kavramını tanıyarak Oğuzların Türk tarihindeki yerini değerlendirebilme.

1. Yönerge: Aşağıdaki soruyu ve yanıtını okuyunuz.

Oğuz kelimesi nasıl ortaya çıkmıştır?

Oğuz kelimesinin anlamına dair öne sürülen görüşlerden biri ‘Ok’ yani kabile kelimesine Eski Türkçenin
çokluk eki ‘z’nin eklenmesi ile ortaya çıktığı; ‘ok+z’ nin kabileler anlamına geldiği ve zamanla söylene
söylene ‘k’nin ‘g-ğ’ye dönüştüğü; Türk dili kuralları gereği ‘u’ kaynaştırma harfinin de kelimeye dâhil
olduğu yönündedir.

2. Yönerge: Aşağıdaki grafik ve metinde yer alan bilgileri inceleyiniz.

Osmanlı Devleti
Türkiye Selçuklu Devleti
Türkiye Cumhuriyeti
Anadolu Beylikleri

Büyük Selçuklu Devleti
Oğuz Yabgu Devleti

Oğuzlar

KÖKLERİ ARAMAK
Günümüz takvimlerinin on beşinci asrı işaret ettiği zamanlarda Osmanlı elçisi Şükrullah, Karako-
yunlu Devleti hükümdarı Cihanşah’ın sarayına diplomatik bir görevle gitmişti. Alışılageldik bir
durum olan bu diplomatik görev, Osmanlı elçisinin kendisini şaşkına çeviren bir iddiaya muhatap
olmasıyla değerli bir tarihî belgeye dönüşüverdi.
Osmanlı elçisini ağırlamakla görevli mihmandarı Şükrullah’a Mirza Cihanşah’ın kendisiyle baş başa
görüşmek istediğini haber verince elçi de biraz meraklandı ama hemen buyruğu yerine getirdi. Os-
manlı elçisi, huzuruna çıktığı Karakoyunlu hükümdarı Mirza Cihan Şah’ın kendisine:

-Sultan Murat benim ahret kardeşimdir. Bu kardeşlikten başka akrabamdır.
demesiyle şaşırdı. Cihanşah’ın bu sözlerini tam idrak edememiş olsa gerek ki Osmanlı elçisi Kara-
koyunlu hükümdarına merakla:
-Akrabalığın sebebi neredendir?
diye soruyla karşılık verdi.

261