Page 12 - Kimya 9 | Kazanım Kavrama Etkinlikleri

Ortaöğretim Genel Müdürlüğü KİMYA 9 3

Periyodik sistemin 5A, 6A ve 7A grubu atomlarının hidrojenli bileşiklerinin aynı ortamda kaynama noktaları
yukarıdaki grafikte verilmiştir. Moleküller arası etkileşimler içinde dipol-dipol ve London kuvvetlerine göre daha
güçlü olan bağ hidrojen bağıdır. Sonuç olarak;
• Hidrojen atomu ile elektronegatifliği oldukça yüksek olan N, O ve F atomları arasında oluşan dipol-dipol
etkileşimine hidrojen bağı denir.
• Hidrojen bağları van der Waals kuvvetlerinden daha güçlü etkileşimlerdir.
• Hidrojen bağı içeren bileşiklerin kaynama noktaları, van der Waals etkileşimleri içeren maddelerden daha
büyüktür.
• Molekülleri hidrojen bağı yapabilen bileşikler birbiri içinde iyi çözünür.
• Moleküller arasında oluşan hidrojen bağı sayısı arttıkça maddenin kaynama noktası artar.

4. Yönerge Aşağıdaki soruları cevaplayınız.

1. Aynı koşullarda H 2 O bileşiğinin kaynama noktasının H 2 S bileşiğinin kaynama noktasından daha
büyük olmasının sebebi
I. H 2 S moleküllerinin daha fazla sayıda elektron bulundurması
II. H 2 O molekülleri arasında hidrojen bağlarının bulunması
III. H 2 S molekülleri arasında London kuvvetlerinin etkin olması
yargılarından hangileri ile açıklanabilir? ( 8 O, 16 S)

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III

2. I. NaCl
II. CH 4
III. HCl
IV. H 2
V. CH 3 COOH
Maddelerinin aynı ortamda kaynama sıcaklıklarını büyükten küçüğe doğru sıralayınız.

3. Aşağıdaki tabloda periyodik sistemin 6A grubunda yer alan elementlerin hidrojenle yaptığı bileşik-
lerin bir molekülündeki elektron sayısı ve bileşiklerin aynı ortamdaki kaynama noktaları verilmiştir.
o
Bileşik Moleküldeki Elektron Sayısı Kaynama Noktası ( C)
H 2 O 10 100
H 2 S 18 -60

H 2 Se 36 -41,25
H 2 Te 54 -2,2
Tabloya göre

I. H 2 S bileşiğinin kaynama noktasının H 2 Se bileşiğinden düşük olmasının sebebi elektron sayısı-
nın daha az olmasıdır.
II. H 2 O bileşiğinin kaynama noktasının yüksek olmasının sebebi moleküller arasında oluşan hid-
rojen bağlarıdır.
III. H 2 Te bileşiğindeki molekül arası çekim kuvvetleri H 2 Se bileşiğinden daha fazladır.
yargılarından hangileri doğrudur?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III

11