Page 39 - Kimya 10 | 3.Ünite
P. 39
Asitler, Bazlar ve Tuzlar
GELECEĞİN NOBEL ÖDÜLÜ ADAYLARINA
Sodyum klorür, sodyum karbonat, sodyum bikarbonat, kalsiyum karbonat ve amonyum klorür tuzları
dışındaki tuzları ve kullanım alanlarını araştırınız. Seçtiğiniz bir tuzun kullanım alanını genişletmek için
yeni bir çalışma oluşturunuz.
Sodyum Klorür
BİLİYOR MUSUNUZ?
Göl ve deniz sularından tuz üre-
timi aynı yöntemle yapılır. Göl-
den ya da denizden alınan tuz-
Cl - lu su, buharlaştırma havuzlarına
Na + basılarak buharlaştırılarak krista-
lizatörlerde tuz kristalleri şeklin-
Görsel 3.4.3: Sodyum klorür
de elde edilir. Bazı göllerde tuz
yaz mevsiminde kendiliğinden
Kimyasal Formülü: NaCl
oluşmaktadır. Türkiyeʼde tuz ihti-
Sistematik ve Yaygın Adı: Sodyum klorür, yemek tuzu (Görsel
yacının büyük bir kısmı göl tuz-
3.4.3)
larından elde edilmektedir.
Doğada Bulunuşu: Sodyum klorür doğada katı veya çözünmüş
hâlde bulunabilir. Sodyum klorür, kaya tuzunda katı hâlde, denizlerde,
göllerde, tuzlu su kaynaklarında çözünmüş hâldedir.
Özellikleri: Sodyum klorür suda kolaylıkla çözünen ve sulu çözelti-
si elektrik akımını ileten, beyaz, kristal yapılı bir bileşiktir. Kokusuzdur,
+ -
kendine has tadı vardır. Sodyum klorürde her Na iyonu 6 adet Cl iyo-
+
-
nu tarafından, her Cl iyonu da 6 adet Na iyonu tarafından çekilir.
Böylece birim hücreler oluşur.
Kullanım Alanları
• Canlılarda birçok vücut işlevinin yerine getirilmesinde kullanılır.
Serum nedir? Ne amaçla kulla-
Örneğin sinir ve kas hücrelerinin işlevlerini yerine getirmede ve
nılır? Aile hekiminizle röportaj
vücudun su dengesinin sürdürülebilmesinde önemli görevleri var-
yapınız. Çalışmanızı arkadaşları-
dır.
nızla paylaşınız.
• İnsanlarda sindirim sıvısının önemli parçası olan hidroklorik asit
için klor sağlayarak sindirime yardımcı olur.
• Vücut için önemli bir elektrolit kaynağıdır.
Vücut sisteminin dışında,
• Gıdaları tatlandırmada,
• Etlerin ve gıdaların korunmasında,
• Cam, seramik, kağıt, tekstil boyaları ve sabun yapımında,
• Kışın yollarda oluşan buzları eritmede,
• Kimya endüstrisinde, bazı kimyasal maddelerin üretiminde ham
madde olarak,
• Tıp ve eczacılıkta kullanılır.
GEZEREK ÖĞRENİN
Çevrenizde tuz üretimi yapılan göl, deniz veya tuz mağarası olup olmadığını araştırınız. Kimya öğretmeni-
niz ve gezi inceleme kulübü öğretmeniniz gözetiminde ilgili kuruluşlardan ve ilgili makamlardan izin ala-
rak teknik gezi düzenleyiniz. Bu tesislerde tuz üretiminin nasıl yapıldığını, hangi tuzun üretildiğini ve üre-
tilen tuzun hangi alanlarda kullanıldığını öğrenerek edindiğiniz bilgileri ve fotoğrafları arkadaşlarınızla
paylaşınız.
167
