Page 19 - Kimya 11 | 1.Ünite

Modern Atom Teorisi
ATOMLARIN ELEKTRON DİZİLİMLERİ
Elektronlar orbitallere doldurulurken atomun enerjisi en düşük ola-
cak şekilde doldurulması gerekir. Bu durum ancak elektronların en dü-
şük enerjili orbitalden en yüksek enerjili orbitale doğru doldurulması
ile gerçekleşir.
Orbitallerin enerji sıralaması 1s, 2s, 2p, 3s, 3p, 4s, 3d, 4p, 5s, 4d,
5p, 6s, 4f, 5d, 6p, 7s, 5f, 6d, 7p şeklindedir. Enerji sıralamasının akıl-
da kalması ve öğrenilmesi kolay olmayabilir. Kalıcılığı sağlamak için
farklı yöntemler kullanılabilir. Bu yöntemlerden biri aşağıdaki periyo-
dik sistemi göz önünde bulundurarak orbital ve blokları ilişkilendir-
mektir (Tablo 1.2.4).
Tablo 1.2.4: Periyodik Sistemde Orbital ve Blok İlişkisi
Periyot numarası

1 1s 1s

2 2s 2p
3 3s Geçiş metalleri 3p

4 4s 3d 4p
5 5s 4d 5p

6 6s 5d 6p

7 7s 6d 7p

İç geçiş metalleri
4f 5d'ye gider

5f 6d'ye gider

Enerji sıralamasını öğrenmenin başka bir yöntemi de yandaki gibi
bir şema yaparak çizgileri ok yönünde takip etmektir.
Lityum atomunun elektron dizilimi ve orbital şeması incelendiğin-
de atom numarasının üç olduğu görülür. Bu nedenle nötr durumda
elektron sayısı da üç olmalıdır. Elektron dizilimine
birinci enerji düzeyinden başlanır. Birinci enerji 1s
düzeyinde sadece s orbitali bulunur. s orbitali
maksimum 2 elektron bulundurduğundan lityu- 2s 2p
mun iki elektronu 1s orbitaline, kalan bir elekt-
ronu ise ikinci enerji düzeyinin s orbitaline yerleşir. 3s 3p 3d
Enerji sıralamasına göre lityum elementinin elektron
4s 4p 4d 4f
dizilimi ve orbital şeması aşağıda verilmiştir.
2
Li: 1s 2s 1 5s 5p 5d
3
6s 6p 5f

Elektron dizilimini yazarken uygulanacak pratik bir yol da kendin- 7s 6d
den önceki soy gazın elektron diziliminden yararlanmaktır. Bu yöntem-
le yazılan lityum atomunun elektron dizilimi 7p

1
Li: [He] 2s şeklindedir.
3

35