Page 24 - Kimya 11 | 4.Ünite

Kimyasal Tepkimelerde Enerji
Hess Yasası gerçekleşmesi zor olan tepkimelerin entalpilerini he-
saplamak için uygulanabilir. Yukarıdaki örnekte saf CO veren grafitin
oksijenle tepkimesinin entalpisini ölçmek zordur, ancak grafitin CO ’e
2
dönüşümündeki entalpi kolayca ölçülebilir. Hess Yasası’nın uygulanma-
sı CO’in oluşum entalpisini tahmin etmeyi de sağlar.
o
C(k) + O (g) CO (g) ∆H = -393 kj/mol
2
2
1 o
CO(g) + O (g) CO (g) ∆H = -283 kj/mol
2
2
2
İkinci denklem ters çevrilerek birinci denklemle toplanır.
1 o
C(k) + O (g) CO(g) ∆H = -393 + 283 = -110 kj/mol
2
2
Denklem CO oluşumunun standart entalpisinin -110 kj/mol olması
gerektiğini göstermektedir.
o
Hess Yasası sayesinde deneysel olarak ölçülemeyen ∆H, ∆H ve
∆H teorik olarak hesaplanabilir.
f
ÖRNEK VE ÇÖZÜM
7
1. NO (g) + 2 H (g) NH (g) + 2H O(g) tepkimesinin standart oluşum entalpisini aşağıda verilen
2
2
2
3
tepkimelerden yararlanarak hesaplayınız.
I. N (g) + 2O (g) 2NO (g) ∆H =67 kj
I
2
2
2
II. N (g) + 3H (g) 2NH (g) ∆H =-92 kj
2
3
2
II
1
III. H (g) + 2 O (g) H O(g) ∆H =-242 kj
2
2
III
2
Çözüm
Verilen tepkimenin standart oluşum entalpisini hesaplamak için I. tepkime ters çevrilerek 2'ye bölünür.
II. tepkime 2'ye bölünür, III. tepkime 2 ile çarpılır.
1
g $
g +
I. NO ^ h 2 N ^ h O ()g 3 H = - 33 , kj5
2
I
2
2
1 3
g $
g +
II. N ^ h H ^ h NH ()g 3 H = - 46 kj
II
2
3
2
2 2
g $
g +
III. H2 2 ^ h O ^ h 2 HO()g 3 H III = - 484 kj
2
2
7
NO (g) + 2 H (g) NH (g) + 2H O(g) ∆H =-563,5 kj
3
2
2
2
2. 2SO (g) + O (g) 2SO (g) + 198 kj standart koşullarda gerçekleşen tepkimeye göre aşağıdaki yar-
2
3
2
gılardan hangileri doğrudur?
I. 4 mol SO ’in oluşum entalpisi -396 kj’dür.
3
II. S(k) + O (g) SO (g) tepkimesinin standart oluşum entalpisi bilindiğine göre
2
2
3SO (g) 2SO (g) + S(k) tepkimesinin standart oluşum entalpisi Hess Yasasından yararlanılarak
3
2
bulunabilir.
III. Bu tepkimede girenler ve ürünler gaz hâlde olduğu için tepkimeye Hess Yasası uygulanabilir.
Çözüm
I. 2 mol SO ʼin oluşum entalpisi -198 kj olduğuna göre 4 mol SO ʼin oluşum entalpisi -396 kj olur. (Doğ-
3
3
ru)
II. Verilen S(k) + O (g) SO (g) tepkimesi ters çevrilerek 2SO (g) + O (g) 2SO (g) tepkimesi
2
2
2
2
3
ile toplandığında 3SO (g) 2SO (g) + S(k) tepkimesinin standart oluşum entalpisi bulunur.
3
2
(Doğru)
III. Hess Yasasının uygulanabilmesi için tepkimede girenler ve ürünler gaz hâlde olma zorunluluğu bulun-
mamaktadır. (Yanlış)
182