Page 24 - Kimya 12 | 1.Ünite

1. ÜNITE: KIMYA VE ELEKTRIK

Ag elektrot yerine Zn elektrot kullanılarak oluşturulan Zn-SHE pilinde
sistem çalışırken Zn elektrodun kütlesinin azaldığı görülür. Zn katısı
2+
yükseltgenerek Zn iyonuna dönüşmüştür. Buna göre Zn elektrot anot-
tur (Şekil 1.10).

v
e –
e – e –
Tuz köprüsü
– K +
NO 3
KNO (suda) 1 atm
Zn 3 H (g) g�r�ş�
elektrot 2
Cam tüp
Zn 2+ Pamuk H + Pt elektrot
SO 2– CI –
4
o
o
25 C 1M ZnSO (suda) 25 C 1M HCI(suda)
4
Şekil 1.10: Zn-SHE elektrokimyasal pili
Anot yarı hücresinde

−
Zn(k) Zn 2+ (suda + 2e tepkimesi gerçekleşir.
)
+
SHE yarı hücresinde ise H iyonları indirgenerek H gazına dönüşür.
2
2 H + (suda + 2e − H (g)
)
2
tepkimesi gerçekleşir ve SHE yarı hücresi katot yarı hücresini oluşturur.
Pil tepkimesi ise

Anot tepkimesi: Zn(k) Zn 2+ (suda + 2e −
)
–
Katot tepkimesi: 2 H + (suda + 2e H (g)
)
2
Pil tepkimesi: Zn(k) + H2 + (suda ) H (g) + Zn 2+ (suda )

2
şeklindedir.
Elektrokimyasal pilin potansiyeli voltmetrede 0,763 V olarak okunur.

Hidrojen yarı hücresinin indirgenme potansiyeli sıfır kabul edildiğinden
voltmetrede okunan değer Zn elementinin yükseltgenme potansiyelidir.

−
Zn(k) Zn 2+ (suda + 2e E o ykü . = 0,763 V’tur.
)
Buna göre Zn elementinin indirgenme potansiyeli

Zn 2+ (suda + 2e – Zn(k) E o ind . = -0,763 V’tur.
)
Bir elementin standart yükseltgenme potansiyeliyle standart indirgen-
me potansiyeli mutlak değer olarak birbirine eşittir fakat birbirinin zıt
işaretlisidir.
Yukarıdaki örneklerde görüldüğü gibi SHE’de (elektrokimyasal pilin
hidrojen yarı hücresinde) gerçekleşen tepkime diğer yarı hücrede
kullanılan metale göre değişmektedir. Kullanılan metalin indirgenme
potansiyeli büyükse SHE’de yükseltgenme, küçükse indirgenme tep-
kimesi gerçekleşmektedir.

36 12. SINIF KIMYA