Page 39 - Kimya 9 | 3. Ünite
P. 39
Kimyasal Türler Arası Etkileşimler
OKUMA PARÇASI
AZİZ SANCAR’IN BAŞARISI
Aziz Sancar; 8 Eylül 1946’da
Mardin’in Savur ilçesinde, orta gelirli
çiftçi bir ailenin sekiz çocuğundan ye-
dincisi olarak doğmuş; akademisyen,
tıp doktoru, biyokimyager, molekü-
ler biyolog ve bilim insanıdır (Görsel
3.4.12). İlk eğitimini Mardin’de tamam-
layan Sancar, İstanbul Üniversitesi Tıp
Fakültesinden 1969 yılında birincilikle
mezun oldu. İki yıl Savur’da bir sağlık
ocağında doktorluk yaptıktan sonra
NATO-TÜBİTAK bursu ile Dallas’a gide-
rek Teksas Üniversitesinde Moleküler
Biyoloji dalında doktora yaptı. Yale
Üniversitesinde DNA onarımı dalında
doçentlik tezini tamamlayarak DNA
onarımı, hücre dizilimi, kanser tedavisi
ve biyolojik saat üzerinde çalışmalarına
Görsel 3.4.12: Prof. Dr. Aziz SANCAR devam etti.
1997 yılından bugüne ABD’deki
Kuzey Carolina Üniversitesi Biyokimya ve Biyofizik Bölümünde görev yapan Prof. Sancar, yayımladı-
ğı 33 kitap, 415 bilimsel makale ve bu makalelere yapılan 12 binden fazla atıfla bilim dünyasında az
rastlanır bir başarıya imza attı. Yaptığı çalışmalarla Amerikan Ulusal Bilimler Akademisine kabul edilen
Sancar, buraya kabul edilen üç Türk’ten biri olmuştur.
Mardin’in Savur ilçesinden ABD’deki kürsü profesörlüğüne götüren yol alınteriyle doludur. İnatla,
sabırla, kararlılıkla yoğrulmuş. Yurduna ve büyüdüğü Savur ilçesine son derece bağlı olan Sancar, Savur
Lisesi birincisine her yıl 7500 dolar ödül veriyor. Bu tutumuyla Savurlu gençleri kendisini izlemeye
çağırıyor. Ayrıca Nobel Ödüllü bilim insanı Aziz Sancar, 2008 yılında kendi birikimi olan 1 milyon do-
lar ile Chapel Hill kasabasında bir ev satın aldı. Buraya Carolina “Türk Evi” adını verdi. Amerikalı eşi
Gwen ile birlikte ABD’ye doktora için gelen Türk öğrenciler kendi yaşadığı zorlukları yaşamasın diye
evini o çocuklara açtı ve burayı hem yurt hem de kültür merkezi olarak kullanmaya başladı. İlgi duyan
Amerikalılar için bir de Türkçe eğitim kursu açtı.
Aziz Sancar hücrelerin hasar gören DNA’ları nasıl onardığını ve genetik bilgisini koruduğunu ha-
ritalandıran araştırmaları sayesinde 2015 Nobel Kimya Ödülü’nü kazandı. Ödül töreninde konuşan
Sancar: “Ne yaparsanız, iyi yapmaya çalışın, çalışmadan olmaz. Öğrenciyken günde 18 saat çalışırdım.
Gecelerimi laboratuvarlarda geçirmişimdir. Çalışmaktan başka çare yoktur. Bu, vatan borcudur” dedi.
Prof. Dr. Sancar kendisiyle yapılan bir röportajda özgüvenin önemini vurgulayarak: “Özgüveni bana
cumhuriyet verdi, çok idealist hocalarımız vardı. Biz Türkler her şeyi yaparız, her şeyi başarırız. Biz
çalıştığımız ve ürettiğimiz sürece üstün olacağız, üstünlük genetik değildir, bütün insanlar birbirine
eşittir. Çoğu insan zekaya inanır, ben inanmıyorum, bizi birbirimizden ayıran emektir, ben çalışmaya
inanıyorum.” diye konuştu. ‘‘Aziz Sancar deyince aklınıza ne geliyor?” sorusuna: “Ben şan ve şöhretle
tanınmak istemem. Bana aynı soruyu sorarsanız yanıtım şu olur: ‘‘Hayatı boyunca çok ama çok çalışmış
ve buluşlarıyla insanlığa katkı yapmış bir vatansever. Özellikle çocuklarımızın, şan ve şöhretin sadece
olağanüstü çalışmanın bir yan etkisi olduğunu bilmelerini isterim.” demiştir. “Nobel almak güzel ama
ondan da güzel şey Nobel’i almaya giden yol ve yapılan keşiftir. Beni ödüle götüren Atatürk’ün ve
Türkiye Cumhuriyeti’nin yaptığı eğitim devrimidir. Dolayısıyla bu ödülün sahibi Atatürk ve Türkiye
Cumhuriyeti’ni temsil eden Anıtkabir Müzesidir” diyerek Nobel Ödülü ile madalya ve sertifikasını
Anıtkabir’e teslim etmiştir. Ödül, Anıtkabir’deki Atatürk ve Kurtuluş Savaşı Müzesinde kendisine ayrılan
özel alanda sergilenmektedir.
Aziz Sancar ve Nobel’in Öyküsü kitabından yararlanılarak
yazarlar tarafından bu kitap için yazılmştır.
134