Page 195 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - Kimya 11

ÇÖZÜMLÜ SORULAR Tepkime Hızı - Tepkime Hızını Etkileyen Faktörler KİMYA

51. Sabit sıcaklıkta 2 litre hacme sabitlenmiş 52. İki basamakta gaz fazında gerçekleşen
kapta 4 mol N ve 6 mol H gazları arasında
2
2
X (g) + Y (g) † 2XY(g) tepkimesinin ikinci ve hızlı adımı
N (g) + 3H (g) † 2NH (g) tepkimesi
2 2 3 2 2
tek basamakta gerçekleşmektedir.
Tepkimenin başlangıç hızı 2,7 M/s olarak X Y(g) + 1/2Y (g) † 2XY(g) şeklindedir.
2

2
hesaplanıyor. Buna göre, 1
Y
X
Aynı şartlarda piston 4 litre hacme sabit- I. Tepkimenin hız denklemi Hız= k [ ][ ] şeklindedir.

2
2
2

lenerek kaba katalizör ekleniyor. 4 mol
II. 0,01 M X Y, 0,02 M X ve 0,04 M Y ile başlatılan tepki-
N ve 6 mol H gazları arasında tek basa- 2 2 2
2 2 -4
makta gerçekleşen tepkimenin başlangıç katalizör menin başlangıç hızı 8·10 M/s ise hız sabiti k’nin değeri
1
hızı 6,75 M/s olarak hesaplanıyor. 2·10 M − 2 s ’dir.
-1
-1
Buna göre katalizörsüz gerçekleşen 1. tepkimenin hız
III. X Y ara üründür.
sabiti k ile katalizörlü gerçekleşen 2. tepkimenin hız 2
1
sabiti k arasındaki oran aşağıdakilerden hangisinde ifadelerinden hangileri doğrudur?
2
doğru verilmiştir?
A) Yalnız II B) I ve II C) I ve III
1 1 2 D) II ve III E) I, II ve III
A) B) C) D) 1 E) 2
4 2 3
Çözüm:
Çözüm: Hızlı basamak ters çevrilip net tepkime ile toplanırsa yavaş
N (g) + 3H (g) † 2NH (g) şeklinde yazılır. basmak oluşturulur.
2 2 3
Hız denklemei Hız= k[N ] [H ] 3 Net tepkime: X (g) + 2Y (g) † 2XY(g)
2
2
2 2
Katalizörsüz ortamda Ters çevrilen hızlı basamak : 2XY(g) † X Y(g) + 1/2Y (g)
2 2
n
N ve H gazlarının derişimi M= bağıntısından .
2 2 V
Yavaş basamak : X (g) + 1/2Y (g) † X Y(g)
4 6 2 2 2
M N = = 2M M H = = 3 M
2 2 2 2 I. Mekanizmalı tepkimelerde hız denklemi yavaş basamağa
Hız = k [N ] [H ] 2,7 M/s = k (2M) (3M) göre yazılır.
3
3
1 2 2 1
2,7 M/ s X (g) + 1/2Y (g) † X Y(g)
-3 -1
k = = 5·10 M s 2 2 2
-2
1 2M.27M 3

Katalizörlü ortamda ve hacim arttırıldığından 1
X
Y
2
Hız = k[ ][ ] 'dir. I. ifade doğrudur.
4 6 3 2 2
M N 2 = 4 = 1M M H 2 = 4 = 1,5 M = 2 M
II. X Y ara üründür, hız denkleminde yer almaz. Hız denkle-
3 2
Hız= k [N ] [H ] 6,75 = k (1 M)( M) 3 minde verilen değerler yerine yazılırsa
3
2 2 2 2 2
1
X
Hız= k [ ][ ] 2
2 Y
6,75 2
k = 1.27 = 2·10 M s bulunur. 8·10 M/s = k·(0,02 M) (0,04 M)
-1
-3 -1
1
2
2
-4
8 8.10 M/ s − 1 − 1 − 1
−
4
2
k = 1 = 2.10 .M .s bulunur.
−
2.10 M 2.10 M 2
2
1
−
k 1 = 5.10 − 2 = 1 bulunur.
k 2.10 − 1 4 II. ifade doğrudur.
2
III. X Y(g) yavaş olan birinci adımda oluşup hızlı olan ikinci
2
adımda harcandığı için ara üründür. III. ifade de doğrudur.
Cevap: A
Cevap: E

193