Page 191 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - Kimya 11
P. 191

ÇÖZÜMLÜ SORULAR              Tepkime Hızı - Tepkime Hızını Etkileyen Faktörler                     KİMYA



            III. Y’nin  harcanma  hızı  mol/s  biriminden  istendiği  için  X’in   46.  Sabit sıcaklıkta 2 litrelik sabit hacimli kapta gerçekleşen
               harcanma hızının birimini de mol/s biriminden belirlemek
               gerekir.                                            2SO (g) + O (g) † 2SO (g)
                                                                       2
                                                                             2
                                                                                     3
                       X'in mol sayısındaki değişme
               Hız
                 X    =                        zaman               tepkimesinde O  gazının 0-50 saniye zaman aralığındaki or-
                                                                               2
                                                                               -2
                                                                   talama hızı 7·10  mol/s ve 50. saniyede O  gazının kütlesi 9,6
                                                                                                  2
                                                                   gramdır.
                    1,8mol
                               -2
               Hız  =     = 4·10  mol/s
                 X
                     45s                                           Verilen bilgilere göre

               Hız denkleminden X ve Y’nin hızları arasında         I. Başlangıçta 3,5 mol O gazı bulunur.
                                                                                      2
               5Hız  = Hız    ilişkisi yazılır.                     II. 0-50 saniye aralığında SO  gazının ortalama oluşum hızı
                                                                                          3
                  X    Y
                                                                      7·10  M/s’dir.
                                                                         -2
                                   -1
                        -2
               Hız  = 5·4·10  mol/s = 2·10  mol/s bulunur.
                 Y
                                                                   III. 50.  saniyedeki  tepkimenin  hızı,  başlangıç  hızına  göre
                                 -1
               Y'nin harcanma hızı 2·10  mol/s'dir.    III. yargı doğrudur.
                                                                      daha fazladır.
            IV. Tepkime tam verimli gerçekleşmiş ise tepkimeye girenler-
               den en az biri tükenmiş olur.                       yargılarından hangileri doğrudur?
               X arttığına göre Y sınırlayıcı bileşendir.          A) Yalnız II        B) I ve II                    C) I ve III
               X(g)     +       5Y(g)   †      3Z(g)           +      4T(g)   tepkime

                                                 denkleminden                         D) II ve III          E) I, II ve III
                1,8 mol      5·1,8 mol        3·1,8 mol        4·1,8 mol
                                                                   Çözüm:
               harcanır       harcanır          oluşur            oluşur
                                                                    M  =  2·16 = 32 g/mol
               maddelerin mol sayıları hesaplanır.                   O 2
               Başlangıçta kapta 2,4 mol X + 9 mol Y = 11,4 mol gaz      50 saniyede kalan O  gazının molü
                                                                                   2
               karışımı varken,                                         m O        9,6
                                                                    n O  =  2  n O  =    n O  =  0,3 mol  hesaplanır.
               sonuçta 0,6 mol X + 5,4 mol Z + 7,2 mol T = 13,2 mol gaz   2  M O 2  2  32  2
               karışımı bulunur.
                                                                       -2
               Hacim ve sıcaklık sabitken tepkime sonunda mol sayısı   7·10  mol/s’den
               arttığı için sistemin basıncı artar.
                                                                                          -2
                                                                   1 saniyede                        7·10  mol O  harcanıyorsa
               IV. yargı doğrudur.                                                              2
                                                                    50 saniyede                                            X                     .
                                                                                           Cevap: D
                                                                   X = 50· 7·10   = 3,5 mol O  harcanır.
                                                                            -2
                                                                                       2
                                                                   Başlangıçta O : 3,5 mol O  + 0,3 mol O  = 3,8 mol O  bulunur.
                                                                              2        2        2         2
                                                                   I. yargı yanlış.
                                                                   II. 2SO (g) + O (g) † 2SO (g)
                                                                         2    2        3
                                                                   1 mol O ‘den                       2 mol SO  oluşurken
                                                                         2                     3
                                                                   3,5 mol O ’den                                 X
                                                                           2

                                                                   X = 7 mol SO  oluşur.
                                                                             3
                                                                       n         7 mol
                                                                    M =  SO 3  M =        M =  3,5 M             ¢t = 50 s
                                                                        V         2L
                                                                      ∆ [SO [SO ]  ]   3,5  3,5
                                                                                                       7.10 M/ s
                                                                                                      =
                                                                                  Hýz =  =
                                                                  H ýz
                                                                 H ýz  SO Hız = SO SO 3 =  =  ∆ 3  t ∆  3  Hýz Hız SO 3  SO 50 = Hız SO 3 Hýz 7.10 M/ s=  M/s − 2  − 2
                                                                                                    -2
                                                                                            Hýz = 7·10
                                                                                                    SO
                                                                                                SO

                                                                          t ∆

                                                                                           50
                                                                   3
                                                                       ü
                                                                                                  3
                                                                                    SO 3
                                                                                                 -2
                                                                   SO  gazının Ortalama oluşum hızı 7·10  M/s bulunur.
                                                                      3
                                                                   II. yargı doğru.
                                                                   Bir  tepkimenin  en  hızlı  olduğu  zaman  tepkimenin  başlama
                                                                   anıdır.  Başlama  anında  tepkimeye  giren  kimyasal  türlerin
                                                                   tanecik sayısı fazla olduğundan yapılan etkin çarpışma sayı-
                                                                   sı da fazladır. Tepkime ilerledikçe tepkimeye giren kimyasal
                                                                   türlerin (ürüne dönüşerek) sayısı azaldığından etkin çarpış-
                                                                   ma sayısı da azalır. Başlama anında etkin çarpışma sayısı
                                                                   en fazla olduğundan tepkime ilerledikçe tepkime hızı azalır.
                                                                   III. yargı yanlış.
                                                                                                                                                Cevap: A
                                                           189
   186   187   188   189   190   191   192   193   194   195   196