Page 153 - Dört Dörtlük AYT Kimya
P. 153

Tepkimelerde Isı Değişimi - Oluşum Entalpisi - Tepkime Isılarının
        ÇÖZÜMLÜ SORULAR                               Toplanabilirliği                                     KİMYA



        43.  Aşağıda bazı tepkime denklemleri ve tepkime ısıları verilmiştir.  44.  Aşağıda  standart  şartlarda  bazı  tepkime  denklemleri  ve
                                                                   tepkime entalpileri verilmiştir.
             I. C(k) + O (g) † CO (g)                           ¢H° = -394 kJ
                     2
                             2
            II. 2C(k) + 4H (g) † 2CH (g)                     ¢H° = -148 kJ     I. H (g) + 1/2O (g) † H O(g)          ¢H° = -a kJ
                                                                       2
                                                                                      2
                                                                               2
                       2        4
                                                                    II. 4HNO (g) † 2N O (g) + 2H O(g)          ¢H° = b kJ
            III. 2C(k) + 2H (g) + O (g) † CH COOH(g)    ¢H° = -484 kJ     3       2  5     2
                      2     2       3
                                                                   III. 1/2N (g) + 3/2O2(g) + 1/2H (g) † HNO (g)  ¢H° = c kJ
            Buna göre                                                    2                2        3
                                                                   Buna göre
            CO (g) + CH (g) † CH COOH(g)
               2      4       3
                                                                   2N (g) + 5O (g) † 2N O (g)
                                                                            2
                                                                                    2
                                                                                      5
                                                                     2
            tepkimesinde standart koşullarda 20 gram CH COOH(g)
                                                  3
            oluştuğunda açığa çıkan enerji kaç kJ'dür?             tepkimesinin ¢H° değeri a, b ve c cinsinden aşağıdakilerin
            (  Mol kütleleri, g/mol, C: 12, H: 1, O: 16)           hangisinde doğru verilmiştir?
                                                                   A)  a + 2b + 3c
            A) 8           B) 10           C) 12            D) 14           E) 16
                                                                   B)  2a + b + 4c
                                                                   C)  2a - b + 4c
            Çözüm:                                                 D)  -2a - b + 4c
            CO (g) + CH (g) † CH COOH(g)                           E)  2a + b - 4c
                              3
                      4
               2
            tepkimesinin ¢H° değeri hesaplanarak işleme devam edilir.
            Bu tepkimenin entalpi değerini bulmak için ¢H° değeri verilen
                                                                   Çözüm:
            tepkimelerden yararlanılır.
                                                                   2N (g) + 5O (g) † 2N O (g)
            CO (g) + CH (g) † CH COOH(g)                             2      2       2  5
                              3
                      4
               2
                                                                   tepkimesin de N (g) 2 mol ve girenlerde bulunmaktadır. Bu
            tepkimesinde  CO (g)  girenlerde  olduğu  için  I.  tepkime  ters   2
                         2                                         yüzden  III. tepkime ve tepkime entalpisi 4 ile çarpılmalıdır.
            çevrilir. ¢H° değerinin işareti de ters çevrilir.
                                                                   2N (g) + 6O (g) + 2H (g) † 4HNO (g)            ¢H° = 4c kJ
            CO (g) † C(k) + O (g)           ¢H° = +394 kJ            2      2      2         3
                           2
               2
                                                                   2N (g) + 5O (g) † 2N O (g)
            CO (g) + CH (g) † CH COOH(g)                             2      2       2  5
               2      4       3
                                                                   tepkimesinde H (g) ve H O(g) bulunmadığından I. tepkime ve
            tepkimesinde  CH (g)  1moldür  ve  girenlerde  bulunmaktadır.      2     2
                         4                                         entalpi değeri  ters çevrilerek 2 ile çarpılmalıdır.
            Bu yüzden II. tepkime ters çevrilir ve maddelerin kat sayıları
            1/2 ile çarpılır. ¢H° değerinin işareti de ters çevrilir ve 1/2 ile      2H O(g) †  2H (g) + O (g)                       ¢H° = 2a kJ
                                                                     2         2     2
            çarpılır.
                                                                   I, II ve III. tepkimeleri ve entalpi değerleri taraf tarafa toplanır.
            CH (g) †  C(k) +  2H (g)     ¢H° = 74 kj/mol
               4            2
                                                                   2H O(g) † 2H (g) + O (g)                              ¢H° = 2a kJ
                                                                     2        2     2
            I, II ve III tepkimeleri  ve ¢H° değerleri taraf tarafa toplanır.
                                                                   4HNO (g) † 2N O (g) + 2H O(g)                   ¢H° = b kJ
                                                                                2
                                                                                 5
                                                                        3
                                                                                        2
            CO (g) † C(k) + O (g)                               ¢H° = +394 kJ
               2           2
                                                                   2N (g) + 6O (g) + 2H (g) † 4HNO (g)           ¢H° = 4c kJ
                                                                     2
                                                                                             3
                                                                            2
                                                                                   2
            CH (g) † C(k) + 2H (g)                             ¢H° = 74 kJ
               4           2
                                                                                                                                                                                                               .
            2C(k) + 2H (g) + O (g) † CH COOH(g)    ¢H° = -484 kJ   2N (g) + 5O (g) † 2N O (g)            ¢H° = 2a + b + 4c kJ
                    2
                                  3
                          2
                                                                     2      2       2  5

            CO (g) + CH (g) † CH COOH(g)
               2      4       3                                                                                  Cevap: B
            ¢H° = 394 + 74 - 484 = -16 kJ/mol
            CH COOH için M"A" = 12 + 3 + 12 + 16 + 16 + 1 = 60 g/mol
               3
            60 g CH COOH(g) oluşması için   16 kJ/mol enerji açığa çıkarsa,
                  3
            30 g CH COOH(g) oluşması için
                  3
                x = 8 kJ
                                                          Cevap: A
                                                           151
   148   149   150   151   152   153   154   155   156   157   158