Page 155 - Dört Dörtlük AYT Kimya
P. 155

Tepkimelerde Isı Değişimi - Oluşum Entalpisi - Tepkime Isılarının
        ÇÖZÜMLÜ SORULAR                               Toplanabilirliği                                     KİMYA



        47.  Kimyasal maddelerin entalpileri sıcaklık ve basınca bağlıdır.   48.  Karbon (C) ve hidrojen (H)  atomlarından oluşan 0,2 mol bi-
            25°C sıcaklık ve 1 atm  basınç altında yani standart şartlarda   leşik standart şartlarda yandığında 9,8 litre CO  gazı ve 10,8
                                                                                                      2
            gerçekleşen  tepkimenin  ısı  değişimine  standart  tepkime   gram H O oluşurken 27,88 kJ enerji açığa çıkıyor.
                                                                         2
            entalpisi denir.                                       Bu bileşiğin formülü ve standart molar yanma entalpisi
                                                                   aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?
            Standart şartlarda 17,6 gram C H  (propan) gazının tamamen
                                   3  8
            yanması sonucu 880 kJ ısı açığa çıkmaktadır.           (Mol kütlesi, g/mol, H O: 18)
                                                                                   2
                                                                             Bileşiğin formülü                           ¢H°  (kJ)
            Buna   göre   propanın   molar   oluşum   entalpisi                                        yanma
            kaç kJ/mol’dür?
                                                                           2
            (Mol kütlesi, g/mol, C H : 44,  H∆  0  = -394 kJ/mol,  A)         C H                                              -139,4
                                                                            6
                            3  8    HO (s)
                                     2
                                                                   B)         C H                                             +139,4
             ∆ H 0 HO  = -286 kJ/mol)                                      2  6
                2
                 (s)
                                                                   C)         C H                                              -378,8
                                                                           2  4
            A) -146         B) -126          C) -110         D) 110          E) 126  D)         C H                                             +378,8
                                                                           2  4
            Çözüm:                                                 E)         C H                                             -154,2
                                                                           2
                                                                            4
            C  H  ‘in mol sayısı
             3  8
                                                                   Çözüm:
                  m CH           17,6                              Molar  yanma  entalpisi,  1  mol  maddenin  yanması  sonucu
                n    =   38    =      n   =       n   = 0,4 mol    meydana gelen entalpi değişimidir.
             CH 8  M        CH 8  44    CH 8
                             3
                                        3
             3
                    CH
                    38
                                                                   0,2 mol bileşik yandığında           27,88 kJ enerji açığa çıkıyorsa

            C  H  ‘in yanma tepkimesi yazılır ve denkleştirilir.
             3  8                                                  1 mol bileşik için                       x
            C  H (g) + 5O (g) † 3CO (g) + 4H O(s)
             3  8     2        2      2
                                                                       1.27,88
                                                                   x =        = 139,4 kJ enerji açığa çıkar.
            0,4 mol C H  gazının yanma sonucunda 880 kJ ısı açığa çıkı-  0,2
                   3  8
            yor ise                                                Hidrokarbonların yanma tepkimeleri ekzotermik olduğundan
                                                                   ¢H    = -139,4 kJ/mol hesaplanır.
            0,4 mol  C H                        880 kJ ısı açığa çıkıyor  tepkime
                    3  8
            1 mol C H                            x kJ ısı açığa çıkıyor     Standart şartlarda bir mol gaz 24,5 litre hacim kaplar.
                    8
                  3
                                                                                                  9,8
                                                                   9,8 litre CO  gazının mol sayısı  n CO   =   = 0,4 mol
                                                                            2
               880                                                                            2  24,5
            x =     =  2200                  ¢H    =    -2200 kJ/mol
                0,4                 tepkime                                                10,8
            Maddelerin standart oluşum entalpilerinden tepkime entalpi      H  2 O’nun mol sayısı ise  n HO   =    = 0,6 mol  hesaplanır.
                                                                                       2    18
            değişimi
                                                                   Bileşik x olsun. x’in yanma tepkimesine göre
            ¢H     =  ΣH   - ΣH
              tepkime  ürünler  girenler                                 X     +     O      †     CO      +     H O
                                                                                  2         2       2
                  
                                  
                                   −∆
            -2200 =  3H∆  0 CO 2(g)  +  4H∆  0 H 2 O (s)   H 0 C H  +  5H∆  0 O 2(g)    0,2 mol  0,4 mol  0,6 mol
                  
                                         3 8(g)
                                                                   5X               5X        5X
                                                                       1 mol            2 mol     3 mol
            -2200 = [3(-394) + 4(-286)]    –       H 0 CH  +  5.0∆    X     +     O      †     CO      +     H O
                                        3 8(g)
                                                                                                    2
                                                                                  2
                                                                                            2
                                                                   Hesaplanan mol sayıları tepkimede katsayı olarak yazılır.
                                                                       0,2 mol
                                                                                        0,4 mol
                                                                                                  0,6 mol
                      = -126 kJ/mol
                                                                   5X  7            5X        5X
                                                                   X +   O † 2CO  + 3H O
                                                                                     2
                                                                          2
            *Elementlerin  kararlı  hallerinin  standart  şartlarda  oluşum   2 1 mol  2  3H O  2 mol  3 mol
                                                                        2CO
            entalpileri sıfırdır.                                           2       2
                                                                   CO  bileşiğindeki C sayısı x bileşiğindeki C sayısını, H O bi-
                                                                      2                                     2
                                                                  Cevap: B  leşiğindeki H sayısı x bileşiğindeki H sayısını verir.
                                                                         2C    +   6H  †  C H
                                                                                            2  6
                                                                        2CO       3H O
                                                                            2       2
                                                                         2C    +   6H  †  C H
                                                                                            2  6
                                                                                                                 Cevap:A
                                                           153
   150   151   152   153   154   155   156   157   158   159   160