Page 159 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - AYT KİMYA
P. 159
Tepkimelerde Isı Değişimi - Oluşum Entalpisi - Tepkime Isılarının
ÇÖZÜMLÜ SORULAR Toplanabilirliği KİMYA
54. Hess yasası kimyasal bir tepkimenin entalpi değişimini 55. Hess yasası, kimyasal tepkimelerin entalpi değişimlerinin
hesaplamak için kullanılan bir yöntemdir. Yasaya göre bir tepkimenin izlediği yola bağlı olmadığını ancak tepkimenin ilk
reaksiyonun entalpi değişimi, reaksiyonu oluşturan ara ve son haline bağlı olduğunu belirler. Yasaya göre ara basa-
basamakların entalpi değişimlerinin toplamına eşittir. maklardaki enerji korunur.
Asetilen (C H ) ve benzen (C H ) aynı basit formüle sahip Kükürt (S) katısının oksijenle (O ) tepkimesinin potansiyel
2 2 6 6 2
organik bileşiklerdir. Asetilenin trimerleşme tepkimesiyle enerji-tepkime koordinatı grafiği aşağıda verilmiştir.
3C H (g) † C H (s) aromatik benzen halkası elde edilir. Potansiyel enerji (kj)
6
2
6
2
C H ve C H bileşiklerinin molar yanma entalpileri sırasıyla
2 2 6 6
-1299 kJ/mol ve -3267 kJ/mol’dür. S(k)+O (g) Tepkime Koordinatı
0 2
Buna göre yeterli miktarda asetilen (C H )‘den
2
2
1
23,4 g benzen (C H ) elde edildiğinde kaç kJ ısı açığa SO (g)+ O (g)
6
6
2
2
çıkar? -297 2
SO (g)
-396 3
(Mol kütleleri, g/mol, H: 1, C: 12)
A) -630 B) -189 C) 189 D) 234 E) 630 Buna göre
I. SO (g)’nin molar oluşum entalpisi -396 kJ/mol’dür.
3
II. SO (g)’nin elementlerine ayrışması ekzotermiktir.
2
Çözüm:
III. 6,4 g SO yeteri kadar O ile aynı koşullarda tamamen
2
2
C H ve C H bileşiklerinin yanma tepkimeleri yazılır. yandığında 9,9 kJ ısı açığa çıkar.
6
6
2
2
I. tepkime C H (g) + O (g) † 2CO (g) + H O(g) yargılarından hangileri doğrudur?
2 2 2 2 2
¢H = -1299 kJ/mol (Mol kütlesi, g/mol, SO : 64)
2
tepkime
II. tepkime C H (s) + O (g) † 6CO (g) + 3H O(g) A) Yalnız I B) Yalnız III C) I ve II
6 6 2 2 2
¢H tepkime = -3267 kJ/mol D) I ve III E) I, II ve III
Yanma tepkimelerinden yararlanarak 3C H (g) † C H (s)
2 2 6 6
tepkimesini ve ¢H’sini elde etmek için I. tepkime 3 ile çarpılır.
II. tepkime ters çevrilir, tepkimeler ve entalpi değişimi toplanır. Çözüm:
I. Potansiyel enerji-tepkime koordinatı grafiğinden
15 S(k) + O (g) † SO (g) tepkimesinin entalpi değişimi
3
2
3C H (g) + O (g) † 6CO (g) + 3H O(g) ¢H = 3·(-1299) kJ
2 2 2 2 2 tepkime -396 kJ/mol değeri SO gazının molar oluşum entalpisidir.
2 3
15 Doğru.
6CO (g) + 3H O(g) † C H (s) + O (g) ¢H = +3267 kJ
2 2 6 6 2 tepkime
2 II. S(k) + O (g) † SO (g) ¢H° = -297 kJ tepkimesi SO (g)
2
2
2
oluşum tepkimesi ve oluşum entalpisidir. Ekzotermiktir.
3C H (g) † C H (s) ¢H tepkime = 3·(-1299)+3267 ¢H tepkime = -630 kJ Tepkime ters çevrilirse
2
2
6
6
SO (g) † S(k) + O (g) ¢H° = +297 kJ SO ’nin
2 2 2
elementlerine ayrışma tepkimesidir ve entalpi değişimidir.
23,4 Endotermiktir. Yanlış.
C H ‘nın mol sayısı n = = 0,3 mol bulunur.
6 6 CH 6 78
6
III. SO (g) + �O (g) † SO (g) tepkimesinin entalpi değişimi
2 2 3
Tepkimeye göre
¢H° = -396 - (-297) = -99 kJ’dür.
1 mol C H için 630 kJ ısı açığa çıkıyorsa
6 6 SO ’nin mol sayısı
2
0,3 mol C H için X 6,4
6 6 n = = 0,1 mol
X = 0,3·630 = 189 kJ ısı açığa çıkar. SO 2 64
1 mol SO tepkimesinden 99 kJ ısı açığa çıkarsa
2
Cevap: C
0,1 mol SO tepkimesinden X
2
X = 0,1·99 = 9,9 kJ ısığa çıkar. Doğru.
Cevap: D
157