Page 156 - Dört Dörtlük AYT Kimya
P. 156

Tepkimelerde Isı Değişimi - Oluşum Entalpisi - Tepkime Isılarının
        KİMYA                                        Toplanabilirliği                       ÇÖZÜMLÜ SORULAR



        49.   Bir tepkimenin entalpi değişimi, kalorimetre kaplarıyla hesapla-     2 mol XO                 114,8 kJ enerji açığa çıkıyor.
            nabileceği gibi tepkimeye giren maddelerin ve ürünlerin entalpisi
            bilindiğinde,                                          0,2 mol XO                               ?
            ¢H     = ¢H   - ¢H   bağıntısıyla da hesaplanabilir.
              tepkime  ürünler  girenler                               0,2 .14,8
                                                                   ? =         = 11,48 kJ enerji açığa çıktığı bulunur.
            2XO(g) + O  † 2XO (g) tepkimesinin potansiyel enerji-tepki-   2
                     2      2
            me koordinatı grafiği aşağıda verilmiştir.             0,2  mol  XO  gazının  yanması  sonucu  çıkan  enerji,
                                                                   0,14 mol X Y  gazının elementlerine ayrışması için harcanan
                                                                             3
                                                                           2

                                                                   enerjiye eşittir. Yani 11,48 kJ’dur.
                                                                                  3
                                                                   X Y (g) † X (g) +   Y (g) tepkimesi endotermiktir.
                                                                    2  3     2       2
                                                                                  2
                                                                   0,14 mol X Y  için                11,48 kJ ise
                                                                           2
                                                                             3
                                                                   1 mol X Y  için                             ?
                                                                         2  3
                                                                                                         .
                                                                       3
                                                                   ? =   = 82 kJ/ bulunur.
            0,14 mol  X Y gazının elementlerine ayrışması için gerekli   2
                     2  3
            enerji, 0,2 mol XO gazının yanması sonucunda elde ediliyor.     Standart molar oluşum tepkime entalpisi, standart şartlarda
                                                                   1  mol  bileşiğin  kendi  elementlerinden  oluştuğu  tepkimenin
            Buna göre standart şartlarda X Y  bileşiğinin molar oluşum
                                    2  3                           entalpi değişimidir.
            tepkimesine ait potansiyel enerji-tepkime koordinatı grafiği
            aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?                         3
                                                                   X Y (g) † X (g) +   Y (g)    ¢H°  = +82  ise endotermik
                                                                    2  3     2      2       (tepkime)
                                                                                  2
                                                                   olan tepkime ters çevrildiğinde ekzotermik tepkimeye dönüşür.
                                                                           3
                                                                   X (g)  +   Y (g)    †   X Y (g)    tepkimesi  molar  oluşum
                                                                    2      2  2         2  3

                                                                   tepkimesidir ve entalpi değişimi ¢H°  = -82 kJ/mol’dür.
                                                                                              (tepkime)
                                                                                  3
                                                                   Buna göre X (g) +   Y (g) † X Y (g)  ¢H°  = -82 kJ/mol
                                                                             2    2  2     2  3    (tepkime)
                                                                   tepkimesinin  potansiyel  enerji–tepkime  koordinatı  grafiği
                                                                   aşağıdaki şekilde olur.





                                                                   *Elementlerin standart şartlarda entalpileri “0”dır.
                                                                                                                                         Cevap: C

                                                               50.  Eşit  kütleli  üç  farklı  maddenin  oksijenle  tepkimesine  ait
                                                                   potansiyel  enerji-tepkime  koordinatı  grafikleri  aşağıda
                                                                   verilmiştir.








            Çözüm:

            2XO(g) † 2XO2(g) tepkimesine ait grafiğe göre          Buna göre
                Σn¢H°  = 38,8 kJ         Σn¢H°  = 147,6 kJ          I. B ve C maddeleri yakıt olarak kullanılabilir.
                 (ürünler)           (girenler)
                                                                    II. A maddesi için ¢H = 40 kkal'dir.
            Tepkimenin entalpi değişimi
                                                                   III.  ¢H > ¢H  olur.
                                                                        B    C
            ¢H°    = Σn¢H°    - Σn¢H°
               (tepkime)  (ürünler)     (girenler)                 yargılarından hangileri doğrudur?
            ¢H°    = 32,8 - 147,6 = -114,8 kJ hesaplanır.
               (tepkime)                                           A) Yalnız II        B) Yalnız III                    C) I ve II
            2XO(g) + O (g) † 2XO (g)     ¢H = -114,8 kJ
                     2        2                                                       D) II ve III          E) I, II ve III

                                                           154
   151   152   153   154   155   156   157   158   159   160   161