Page 323 - Dört Dörtlük AYT Matematik
P. 323

ÇÖZÜMLÜ SORULAR                            Gerçek Sayı Dizileri                              MATEMATİK



        30.  (a ) ve (b ) birer dizi olmak üzere               32.  Fibonacci dizisi; her sayı kendisinden önce gelen iki sayının
                   n
              n
                                                                   toplamı şeklinde yazılan dizidir. 1, 1, 2, 3, 5, 8, … şeklinde
                    4n
            a     = (5 )
             2n + 1                                                terimlerden oluşur. Dizinin ardışık iki teriminin büyük olanı-
                                                                   nın küçük olanına bölümü altın orana yakın bir değer ver-
            (b n + 1 ) = (5 2n−3 )
                                                                   mektedir.
                   27
            a  ∙ b  = 5  eşitlikleri veriliyor.
             t  k
                                                                   Bir  süsleme  sanatçısı  altın  renkli  telleri  ve  Şekil  1'  deki  ka
            Buna göre k + t değeri kaçtır?                         lıbı kullanarak motif yapmak istiyor. Şekil 1'deki 1, 2, 3, 4 ve
                                                                   5 numaralı karelerin kenar uzunlukları santimetre cinsinden
            A) 17     B) 21      C) 22     D) 23     E) 25         Fibonacci dizisinin ardışık terimleridir.
                                                                                        3
            Çözüm:                                                                4
                                                                                      2  1
            (a ) ve (b ) dizilerinin genel terimlerini elde etmek için
              n    n
                     4n
            (a 2n + 1 ) = (5 ) eşitliğinde n yerine 2n + 1 fonksiyonunun tersi       5
                n−1
            olan    yazılır.
                 2
                                                                                           Şekil 1
            (b  ) = (5 2n−3 ) eşitliğinde n yerine n + 1 fonksiyonunun tersi
              n + 1
            olan n − 1 yazılır.
            (a ) = (5 2n−2 ) ve b  = (5 2n−5 ) elde edilir.
                          n
              n
                                                        27
                    27
            a  ∙ b  = 5  olduğundan a  ∙ b  = 5 2t−2 ∙ 5 2k−5  = 5 2t +2k−7  = 5
             t  k               t  k
            bulunur.
                                                                                   Şekil 2
            2t + 2k − 7= 27
            t + k = 17 olur.                                       Sanatçı motifleri yapmak için sarı telleri kalıplarda bulunan
                                                                   karelerin köşelerinden  geçen çember yayları olacak şekilde
                                                   Cevap: A        Şekil 2'deki gibi yerleştiriyor.

                                                                   Buna göre sanatçının Şekil 2'deki motifi yapmak için kul-
                                                                   lanmış olduğu telin toplam uzunluğu kaç π santimetre-
                                                                   dir?
        31.  Bir geometrik dizinin ilk n terim toplamı S  olsun.
                                           n                       A) 16     B) 18      C) 20     D) 22     E) 24
            S  = 82 ∙ S 4
             8
            olduğuna göre bu dizinin ortak çarpanı kaçtır?         Çözüm:

            A) 1      B) 2       C) 3      D) 4     E) 6           Kalıp için kullanılan karelerin kenar uzunlukları Fibonacci di-
                                                                   zisinin  ardışık  terimleri  olduğundan,  bir  kalıp  için  kullanılmış
                                                                   karelerin kenar uzunluklarını bulalım. En küçük kareden başla-
            Çözüm:                                                 nılır ise karelerin kenar uzunlukları sırasıyla 1, 1, 2, 3, 5 cm 'dir.
            Bu diziyi (a ) ile gösterelim. İlk terim a  ve ortak çarpan r ol-     Kullanılan  süsleme  telleri  karelerin  karşılıklı  iki  köşesinden
                     n
                                         1
            mak üzere                                              geçen çember yayı olduğundan her bir kare şekli için çeyrek
                                                                   çember yayı uzunluklarını bulmalıyız.
                               3
                                          5
                                    4
                                               6
                         2
                                                     7
            S  = a  + r ∙ a  + r ∙ a  + r ∙ a  + r ∙ a  + r ∙ a  + r ∙ a  + r ∙ a
             8   1    1     1    1     1    1     1     1
                                                                   Bir kalıp için kullanılan telin uzunluğu
                 = a  + r ∙ a  + r ∙ a  + r ∙ a  + r ∙ (a  + r ∙ a  + r ∙ a  + r ∙ a )
                                                2
                                                     3
                                    4
                               3
                         2
                 1
                      1
                            1
                                                        1
                                 1
                                             1
                                                  1
                                       1
                                                                                   +
                                                                                         +
                                                                        +
                                                                              +
                                                                   2∙1∙π  2∙1∙π  2∙2∙π  2∙3∙π  2∙5∙π    = 6π  olur.
            olur.                                                    4    4     4    4     4
                                                                   Şekil 1 için 4 tane kalıp kullanıldığından toplam kullanılan te-
                            3
             a  + r ∙ a  + r ∙ a  + r ∙ a  yerine S  yazalım.      lin uzunluğu = 4 ∙ 6 π = 24  π  cm olarak bulunur.
                      2
                   1
                              1
              1
                         1
                                      4

                    4
            S  = S  + r ∙ S
             8   4     4                                                                                  Cevap: E
                        4
                = S  ∙ (1 + r ) = 82 ∙ S
                                4  4
                          4
            Son eşitlikten 1 + r  = 82  ve r = 3 olarak bulunur.
                                                   Cevap: C
                                                           321
   318   319   320   321   322   323   324   325   326   327   328