Page 239 - 3 ADIM AYT TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI
P. 239

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI                                2    TEST

                                                     Hikâye
                                                                                                       B

        1.   İnsanın  fiziksel  özelliğinin  anlatıldığı  betimlemelere  fi-  3.    I. Anlatıcı, olaylara ve kahramanlara hâkimdir.
            ziksel (tensel) portre, ruhsal özelliklerinin anlatıldığı be-     II. Anlatıcı, olayların nasıl gelişeceğini bilemez.
            timlemelere de ruhsal (tinsel) portre denir.
                                                               III. Anlatıcı olayları anlatırken kahramanların psikolojile-
            Aşağıdaki cümlelerden hangisi ruhsal portre örneği    rini yansıtır.
            olamaz?
                                                               IV. Bu bakış açısında anlatıcı birinci kişidir.
            A)  O,  hiçbir  şeyden  korkmaz;  karanlığı  aydınlatacak
               gücü her zaman kendinde bulmayı çok iyi bilirdi.     İlahi bakış açısı ile ilgili numaralanmış cümlelerden
            B)  Ürkek  bakışları  altında,  bu  mesut  yuvanın  daima   hangisinde bilgi yanlışı yapılmıştır?
               var olacağına inanan güçlü bir yanı olduğunu dü-
               şünmüşümdür.                                    A) Yalnız I      B) Yalnız II      C) II ve III
            C)  Çarşı meydanının büyük çınar ağaçları, yere düşen         D) II ve IV      E) III ve IV
               gölgelerini  alacalandırarak  birbirlerine  fısıldıyorlar-
               dı.
            D)  Biraz havai, biraz çekingen ama daima cesur oldu-
               ğunu geçen günkü olayda tüm ahali çok iyi anladı.
                                                           4.   (I)  Gösterme  (sahneleme)  tekniğinde  olaylar,  kişiler,
            E)  Her  konuda  ikircikli  davranan  yanım,  bu  kez  de
               bana yüzünü göstererek geleceğimle ilgili kararda   varlıklar okuyucuya doğrudan sunulur. (II) Anlatıcı, oku-
               etkili oldu.                                    yucu ile eser arasına girmez. (III) Okuyucunun dikkati
                                                               eser üzerinde yoğunlaşır. (IV) Bu teknikte kişilerin ko-
                                                               nuşmaları ve hareketleri yansıtılarak okuyucunun ken-
                                                               disini eserin kurmaca dünyasında hissetmesi sağlanır.
        2.   Betimleyici anlatım; varlıkları, durumları zihinde canlan-  (V) Gösterme tekniği; özetleme, iç çözümleme şeklinde
            dırmayı amaçlayan anlatım biçimidir. Betimleyici anla-  olabilir.
            tımda sıfatlar kullanılarak varlık ve durumlar ayırt edici
            özellikleriyle verilir. Öznel olanlarına izlenimsel, nesnel      Bu  parçada  numaralanmış  cümlelerin  hangisinde
            olanlarına açıklayıcı betimleme denir.
                                                               bilgi yanlışı yapılmıştır?
            Bu bilgiye göre aşağıdaki parçaların hangisinde iz-
            lenimsel betimlemeye yer verilmemiştir?            A) I              B) II             C) III            D) IV   E) V
            A)  Dikkatimi çeken pek çok şey oldu, özellikle de cad-
               denin ortasındaki şeritte yükselen ağaçların gür ve
               taze yeşili. Burası her gün geçtiğim bir yer olmasına
               rağmen bu pazar günü kalabalığını birden bir mu-  5.   Aşağıdaki cümlelerin hangisinde hâkim bakış açı-
               cize gibi algıladım ve elimde olmadan içim yeşillik,   sından söz edilebilir?
               aydınlık, canlılık özlemiyle doldu.
                                                               A)  Yine bu tuhaf duruma katlanmam gerekiyordu.
            B)  Yabani iğde meyveleri benekli, sarı lekeleri nede-
               niyle “solgun diken” olarak da adlandırılır. Hasta ve   B)  Sessizce arka kapıyı açıp bahçeye çıktı.
               yaşlı  atlarının  yabani  iğde  meyvelerini  yiyerek  iyi-
               leştiğini fark eden Yunanlılar, yabani iğdenin iyileşti-  C)  İnsanların nankörlüğüne her seferinde şaşıyordu.
               rici özelliğini öğrenmiş oldular ve yabani iğdeyi tıbbi   D)  Okulun arkasındaki ağaçlar rüzgârdan devrilecekti.
               amaçlı kullanmaya başladılar.
                                                               E)  Seni tanıdığıma bir kez daha, bir kez daha şükredi-
            C)  Uzaklarda  yeşilliğin  içinde  atlar  küçük  bir  küme
               hâlinde başlangıç çizgisine yan yana sıkışarak di-  yorum.
               zilmişti.  Uzaktan  renkli  kuklalar  gibi  görünen  ufak
               tefek  jokeyler  onları  güçlükle  çizgide  tutuyorlardı.
               Derhal aralarında kendiminkini aradım fakat gözle-  6.   Aşağıdaki cümlelerin hangisinde geriye dönüş tek-
               rimin alışkın olduğu bir şey değildi bu.        niğinden yararlanılmıştır?
            D)  Kadınların  rengârenk  giysileriyle  ağaçların  yeşil
               denizinin kıyısında çiçek dolu tekneler gibi salınan   A)  Arkadaşımla o günlerde hiç darılmazdık, şimdi her
               diğer pek çok faytonun arasında bizimki de kauçuk   şey ne çok değişti.
               tekerleklerinin üstünde usulca kayıyordu. Hava yu-  B)  Kardeşim  çizdiği  resimleri  elime  almama  bile  izin
               muşak ve ılıktı, akşam serinliğinin ilk esintileri şim-
               diden  hissediliyor,  zaman  zaman  çiçek  kokularını   vermiyor nedense?
               taşıyordu.                                      C)  Yarın okul gezisinde uzun zamandır görmek istedi-
            E)  Etrafındaki birkaç yüze baktı. İçlerinde bir kasılma   ğim müzeye gideceğiz.
               olmuşçasına çarpılmışlardı. Gözler sabit ve kıvrım-
               lı, dudaklar sımsıkı kapalıydı, çeneler öne fırlamış,   D)  Kapıyı yavaşça açtı, minik kedisi sobanın yanında
               burun delikleri atlarınki gibi kıpır kıpırdı. Onların bu   büzülmüş uyuyordu.
               çılgınca  taşkınlıklarını  hem  komik  hem  de  dehşet   E)  Kocaman bir dünyada minicik insancıkların yaşamı
               verici buluyordu.
                                                                  hep kendine özel.


                                                       239
   234   235   236   237   238   239   240   241   242   243   244