Page 241 - 3 ADIM AYT TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI
P. 241
TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI 3 TEST
Hikâye
A
1. Öykü, insandaki ozanı başkalarını etkileyecek biçimde 4. Gözyaşlarını sildi. Tülbendini çenesinin altına bağ-
anlatmak için yazıyı kullanmaktır. Öykü anlayışım buradan ladı. Yüzünü çevirdi, gözleri güneşten kamaşıyordu.
çıkar belki. Öykünün bir şiiri olmalı her şeyden önce, bunu Kirpikleri hâlâ ıslaktı. Dudaklarını gerdi, kirli dişleri mey-
demek istemiyor muyum? Bu; havanın, olayın, kişilerin, dana çıktı. Ağzını açtıkça yüzünde derin çizgiler meyda-
çelişkilerin, konuşmaların şiiridir. İnsanın içinden taşan na geliyordu. Yutkundu, derin derin nefes aldı fakat bir
şiirdir. türlü gülemiyordu. Hele gözlerinin ifadesini değiştirmesi
imkânsızdı. Ne kadar kurulasa göz pınarlarından yaşlar
Bu parçada öykünün hangi özelliğine vurgu yapıl- fışkırıyordu. Beş dakika kadar zorladı. Parmaklarıyla
maktadır? yüz etlerini gerdi, gözlerini ayırdı. Sonunda çaresizce,
“Gülemiyorum, vallahi gülemiyorum! Gülmesini unut-
A) Üslubuna
muşum.” dedi.
B) Diline
C) Konusuna Bu parçada aşağıdakilerin hangisine yer verilme-
miştir?
D) Kişilerine
A) Kişi niteliklerine
E) Mekânına
B) Olay örgüsüne
C) Zaman ifadesine
D) Mekân ayrıntılarına
2. Müdürün kapısı ardına kadar açıktı o sabah. Yusuf Ak,
bitmez tükenmez merdivenleri ahlaya oflaya çıktı; mü- E) Öyküleyici anlatıma
dürün yanına girmeden önce açık kapının karşısına,
duvara sırtını dayayarak yere çömeldi. Dizleri titriyor,
kalbi küt küt çarpıyordu. Ellerini göğsünün üstünde 5. Sâmipaşazâde Sezâi “hikâye” denen, romandan ve di-
kavuşturdu. Parmaklarının arasındaki bir tomar kâğıt, ğer tahkiyeli ifade çeşitlerinden müstakil bir türün varlı-
beyaz sakalının altında kayboldu. Kaşlarının üzerine ğını kabul eden ilk yazardır. Bu sebeple hikâyenin dar
düşen kasketini siper ederek müdürün odasını tetkike hacmi içinde az veya tek kişilik bir şahıs kadrosu ile in-
koyuldu. Müdür, gözlüğünü takmış; masasına eğilmiş; sanı tahlil ve şahsi macerasını gözlemeye çalışmıştır.
ha babam kâğıt imzalıyordu. Bir taraftan da yanına gi- Sanatçının reel hayat içinde ve varlığını sürdürmeye
rip çıkanlarla kısa kısa konuşuyor, önündeki evrakı bı- çalışan romantik ruhları aksettirişindeki ustalığı ---- adlı
rakıp bu sefer uzatılan kâğıda da bir imza çakıyordu. eserinde görmek mümkündür.
Bankanın öte yanları şakır şakır yazı makinelerinin gü-
Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdakilerin hangi-
rültüsü ile dolmuş taşmıştı.
si getirilmelidir?
Bu parçanın yapı unsurları ile ilgili aşağıdakilerden
A) Kıssadan Hisse
hangisine ulaşılamaz?
B) İntibah
A) Olay: Yusuf Ak’ın heyecanı ve müdür odasını göz-
lemlemesi C) Letâif-i Rivâyât
D) Müsameretnâme
B) Zaman: Sabah
E) Küçük Şeyler
C) Anlatıcı: Yusuf Ak
D) Mekân: Banka
E) Şahıs Kadrosu: Yusuf Ak, müdür
6. İlk örneklerini Guy de Maupassant’ın verdiği bu tarz öy-
külerde olaylar serim, düğüm ve çözüm planıyla yazılır.
3. Aşağıdaki yazar - eser eşleştirmelerinden hangisi
yanlıştır? Aşağıdaki yazarlardan hangisi bu tarzda öykü yaz-
mamıştır?
A) Samipaşazade Sezai - Küçük Şeyler
A) Ömer Seyfettin
B) Emin Nihat Bey - Müsameretname
B) Refik Halit Karay
C) Ahmet Mithat Efendi - Letâif-i Rivâyât
C) Sait Faik Abasıyanık
D) Şemsettin Sami - Kıssadan Hisse
D) Sabahattin Ali
E) Ahmet Mithat Efendi - Yeniçeriler
E) Reşat Nuri Güntekin
241
241
