Page 428 - 3 ADIM AYT TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI

TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI Öğretici Metinler ÇÖZÜMLÜ SORULAR

51. Yıllardır gazete ve dergilere yazılar yazarım. Hiçbir fikri Çözüm:
okuyucuma diretmişliğim yok. Yazılarımda insanlarla
Okuyucuya bilgi vermek, okuyucuyu bir konuda aydın-
samimi olmayı severim, tıpkı gündelik yaşamda oldu-
latmak, bir konuyu açıklamak, bir şey öğretmek ama-
ğum gibiyim. Bir kesimi ilgilendiren konuları değil de
cıyla kullanılan anlatım biçimi açıklayıcı anlatımdır. Bu
halkın genelini ilgilendiren konularda yazarım. Dedemin
anlatım genellikle makale, deneme, sohbet, fıkra, eleş-
her konuyla ilgili veciz söz söyleme kabiliyeti sanırım
tiri gibi eser türlerinde kullanılır. Çoğunlukla nesnel an-
bana da geçmiş. Okuyucumu bundan mahrum eder
latım tercih edilir. Dili yalın ve anlaşılırdır.
miyim? Etmem tabii ki. Okuyucularıma sorular da so-
rarım, bazen bana gelen cevaplar bile olur. Eminim ki Cevap: A
okuyucularımla bu paylaştıklarım her zaman okunacak-
tır çünkü yazdıklarım bugünün konusu değil her devrin
konusudur.
Bu parçadan hareketle yazarın hangi türde eser ver-
diği söylenebilir?

A) Fıkra
B) Sohbet
C) Günlük
D) Röportaj
E) Makale

Çözüm:
Yazar, gazete ve dergilerde samimi bir dille zaman
53. I. Düşünce yazısı olması
zaman veciz sözlere yer vererek toplumun her kesmi-
II. Yalın bir dil kullanılması
ne hitap eden yazılar kaleme aldığını belirtmektedir.
Düşüncelerini okuyucuya zorla kabul ettirmek gibi bir III. Etki zamanlarının uzun olması
gayesi olmadığını da vurgulamaktadır. Yazdıkları her IV. Anlattıklarını benimsetme kaygısının olması
devri ilgilendirdiği için de tüm bu özellikler bizi sohbete
götürür. Bu cümlelerden hangileri sohbet ve fıkranın ortak
özelliklerindendir?
Cevap: B
A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III
D) I, II ve III E) I, II ve IV

Çözüm:
Sohbet, fıkra, makale, deneme, eleştiri gibi yazılar dü-
şünce yazılarıdır. Yazarlar burada bu yazı türlerinde fi-
kirlerini fikir ortaya koyarlar. Sohbet ve fıkrada yalın, an-
laşılır bir dil kullanılır. Yazarlar, anlatımı güçleştirecek
52. I. Açıklayıcı anlatım bir üslup kullanmazlar. Sohbet yazılarının etki aralığı
uzundur. Bunlar kalıcı nitelikteki yazılardır çünkü genel-
II. Betimleyici anlatım
likle evrensel değerler işlenir. Fıkrada ise kalıcılık yok-
III. Tartışmacı anlatım tur. Güncel konular işlendiği için yazarın kalıcı olmak
IV. Öyküleyici anlatım gibi bir kaygısı da yoktur. Sohbette yazar anlattıklarını
benimsetme çabasına girmez. O sadece ele aldığı ko-
Numaralanmış ifadelerden hangisi sohbet türünde
nuya dikkat çekmek, o konuda farkındalık oluşturmak
en çok kullanılan anlatım biçimlerindendir?
ister. Fıkrada ise yazar anlattıklarını çeşitli yöntemlerle
A) Yalnız I B) I ve II C) III ve III okuyucuya benimsetmeye, onu kendi fikrine çekmeye
çalışır.
D) II ve III E) III ve IV
Cevap: B

429
428 429