Page 191 - Dört Dörtlük Konu Pekiştirme Testi - TYT TARİH

ÇÖZÜMLÜ SORULAR Uluslararası İlişkilerde Denge Stratejisi (1774-1914) TARİH

12. Tanzimat Fermanı’na ait, 13. Osmanlı Devleti’nde XVI. yüzyılın ikinci yarısından iti-
baren devletle halk arasında irtibatı sağlayan âyan ve
I. Hiçbir kişi yargılanmadan cezalandırılmayacak,
mahkemeler açık olacak ve tüm vatandaşlar yasalar eşraf olarak anılan mahallî otoriteler ortaya çıkmıştır.
önünde eşit olacaktır. Âyanlar, zamanla devletin içine düştüğü sıkıntılardan
II. Tüm halkın can, mal ve namus emniyeti sağlana- faydalanıp bulundukları bölgede güçlerini ve nüfuzlarını
caktır. genişletmişlerdir. Bu durumdan rahatsız olan III. Selim
âyanları halka seçtirmek istemiştir.
III. Vergiler, herkesin gücüne göre alınacak, devlet ta-
rafından belli yöntemlerle toplanacaktır.
Buna göre III. Selim'in;
maddelerden hangilerinin “halkın idareye olan bağını
güçlendirmeye” yönelik olduğu söylenebilir? I. merkezî otoriteyi güçlendirme,
II. halkı merkezî yönetime dâhil etme,
A) Yalnız B) Yalnız II C) I ve II
III. mahallî otoritelerin etkinliğini azaltma
D) II ve III E) I, II ve III
durumlarından hangilerini gerçekleştirmek istediği
söylenebilir?
Çözüm:
1839 yılında ilan edilen Tanzimat Fermanı Osmanlı A) Yalnız B) Yalnız III C) I ve II
Devleti’nde batılılaşmaya yönelik yepyeni bir dönemi
D) I ve III E) II ve III
başlatan bir gelişmedir. Bu ferman ile birlikte devletin
dağılmasını engellemek amacıyla “Osmanlıcılık” fikri
devletin temel politikası haline gelmiştir. Osmanlıcılık
düşüncesine göre, kanun önünde tüm vatandaşlar Çözüm:
eşit olup, devlet politikasında müslüman- gayrimüs-
lim ayrımı reddedilmiştir. Böylece azınlıkların devlete Osmanlı Devleti'nde ortaya çıkan âyan ve eşraf grubu
bağlı kalmaları amaçlanmıştır. Bu bilgiden yola çıkarak zamanla devletin içinde bulunduğu sıkıntılı durum se-
Tanzimat Fermanı ile ilgili olarak I,II ve III numaralı ön- bebi ile bulundukları bölgelerde durumlarını güçlendir-
cüllerde verilen maddeler ile halkın devlete olan bağlılı- mişlerdir. III. Selim Dönemi'nde daha belirgin bir şekilde
ğı artırılmaya çalışılmıştır. bu durumun ortaya çıkışı sebebi ile bu durum oldukça
sorun teşkil etmiştir. Buna göre III. Selim, âyanları halka
seçtirerek I nolu öncül de verilen merkezî otoriteyi güç-
Cevap:E
lendirmeyi ve III nolu öncülde verilen mahallî otoritele-
rin etkinliğini azaltmayı amaçlamıştır. Âyanlar taşrada
mahallî (yerel) yöneticilerdir. Halkın âyanları seçmesi
"merkezî yönetim"le ilgili olmayıp taşra idaresiyle (ma-
hallî-yerel idare) ilgilidir. Buna göre II. öncüle ulaşıla-
maz.

Cevap: D

189